summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/runtime/tutor/tutor.pl
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'runtime/tutor/tutor.pl')
-rw-r--r--runtime/tutor/tutor.pl830
1 files changed, 830 insertions, 0 deletions
diff --git a/runtime/tutor/tutor.pl b/runtime/tutor/tutor.pl
new file mode 100644
index 000000000..eccb81b9c
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl
@@ -0,0 +1,830 @@
+===============================================================================
+= W i t a j w t u t o r i a l u V I M - a - Wersja 1.5. =
+===============================================================================
+
+ Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
+ wyjaśnić je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyć
+ Cię posługiwać się wystarczająco wieloma komendami byś mógł łatwo
+ używać Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
+
+ Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
+ od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu. Polecenia
+ wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób wcześniej kopię
+ tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą "vimtutor" to już
+ pracujesz na kopii).
+
+ Ważne jest, byś pamiętał, że przewodnik ten został zaprojektowany do
+ nauki poprzez ćwiczenia. To oznacza, że musisz wykonywać polecenia
+ by nauczyć się ich prawidłowo. Jeśli będziesz jedynie czytał tekst
+ szybko zapomnisz wiele poleceń!
+
+ Teraz upewnij się, że nie masz wciśniętego CapsLocka i wciskaj j
+ tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
+
+ ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
+
+ ^
+ k Wskazówka: h jest po lewej
+ < h l > l jest po prawej
+ j j wygląda jak strzałka w dół
+ v
+ 1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
+
+ 2. Trzymaj j tak długo aż będzie się powtarzał.
+---> Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
+
+ 3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
+
+Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC> by wrócić do
+ trybu Normal. Wtedy powtórz polecenie.
+
+Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając hjkl będziesz
+ w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 1.2.: WCHODZENIE I WYCHODZENIE Z VIM-a
+
+ !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję.!!
+
+ 1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
+ 2. Wpisz: :q!<ENTER>.
+
+---> To spowoduje wyjście z edytora BEZ zapamiętywania zmian jakie
+ zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść
+ wpisz: :wq<ENTER>
+
+ 3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
+ do tutoriala.
+ Powinienieś wpisać: vimtutor<ENTER>
+ Normalnie użyłbyś: vim tutor<ENTER>
+
+---> 'vim' oznacza edytor vim, 'tutor' jest plikem, który chciałbyś
+ edytować.
+
+ 4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
+ wyjść i wrócić do edytora. Potem przenieś się do Lekcji 1.3.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+
+
+ ** W trybie Normal wciśnij x aby usunąć znak pod kursorem. **
+
+ 1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. By poprawić błędy, naprowadź kursor na znak do usunięcia.
+
+ 3. Wciśnij x aby usunąć niechciany znak.
+
+ 4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopóki zdanie nie jest poprawne.
+
+---> Kkrowa prrzeskoczyła prrzez ksiiężycc.
+
+ 5. Teraz kiedy zdanie jest poprawione przejdź do Lekcji 1.4.
+
+UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
+
+
+ ** W trybie Normal wciśnij i aby wstawić tekst. **
+
+ 1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Aby poprawić pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym
+ gdzie tekst ma być wstawiony.
+
+ 3. Wciśnij i a następnie wpisz konieczne poprawki.
+
+ 4. Po poprawieniu błędu wciśnij <ESC> by wrócić do trybu Normal.
+ Powtarzaj kroki 2. do 4. aby poprawić całe zdanie.
+
+---> W tej brkje trochę .
+---> W tej linii brakuje trochę tekstu.
+
+ 5. Kiedy czujesz się swobodnie wstawiając tekst przejdź do
+ podsumowania poniżej.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
+
+ 1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy hjkl .
+ h (w lewo) j (w dół) k (do góry) l (w prawo)
+
+ 2. By wejść do Vim-a (od znaku zachęty) wpisz:
+ vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
+
+ 3. By wyjść z Vim-a wpisz:
+ <ESC> :q!<ENTER> by usunąc wszystkie zmiany.
+ LUB: <ESC> :wq<ENTER> by zmiany zachować.
+
+ 4. By usunąć znak pod kursorem w trybie Normal: x
+
+ 5. By wstawić tekst przed kursorem w trybie Normal:
+ i type in text <ESC>
+
+UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
+lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
+
+Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
+
+
+ ** Wpisz dw by usunąc tekst do końca wyrazu. **
+
+ 1. Wciśnij <ESC> by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
+
+ 2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 3. Przesuń kursor na początek wyrazu, które chcesz usunąć.
+
+ 4. Wpisz dw by usunąc wyraz.
+
+ UWAGA: Litery dw będą się pojawiać na dole ekranu w miarę
+ wpisywania. Jeśli wpisałeś coś źle wciśnij <ESC> i zacznij od
+ początku.
+
+---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
+
+ 5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie będzie poprawne, potem
+ przejdź do Lekcji 2.2.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĄCYCH
+
+
+ ** Wpisz d$ aby usunąć tekst do końca linii. **
+
+ 1. Wciśnij <ESC> aby się upewnić, że jesteś w trybie Normal.
+
+ 2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 3. Przenieś kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej . ).
+
+ 4. Wpisz d$ aby usunąć resztę linii.
+
+---> Ktoś wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
+
+
+ 5. Przejdź do Lekcji 2.3. by zrozumieć co się stało.
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 2.3.: O POLECENIACH I OBIEKTACH
+
+
+ Format dla polecenia usuwającego d jest taki:
+
+ [liczba] d obiekt LUB d [liczba] obiekt
+
+ Gdzie:
+ liczba - ile razy polecenie ma być wykonane (opcjonalne, domyślna=1).
+ d - polecenie usuwające.
+ obiekt - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+
+ Krótka lista obiektów:
+ w - od kursora do końca wyrazu włączając spację.
+ e - od kursora do końca wyrazu NIE włączając spacji.
+ $ - od kursora do końca linii.
+
+UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
+ polecenia przeniesie kursor tak jak opisano w liście obiektów.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 2.4.: WYJĄTEK DO 'POLECENIE-OBIEKT'
+
+
+ ** Wpisz dd by usunąc całą linię. **
+
+ Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci Vim-a zdecydowali, że
+ będzie łatwiej wpisać dwa razy pod rząd d aby usunąć linię.
+
+ 1. Przenieś kursor do zdania poniżej.
+ 2. Wpisz dd aby usunąc wiersz.
+ 3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
+ 4. Wpisz 2dd (pamiętaj liczba-polecenie-obiekt) aby usunąc dwia wiersze.
+
+ 1) Róże są czerwone,
+ 2) Błoto jest fajne,
+ 3) Fiołki są niebieskie,
+ 4) Mam samochód,
+ 5) Zegar podaje czas,
+ 6) Cukier jest słodki,
+ 7) I ty też.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 2.5.: POLECENIE UNDO (cofnij)
+
+
+ ** Wciśnij u aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
+ U zaś, by cofnąć skutki dla całej linii. **
+
+ 1. Przenieś kursor do zdania poniżej oznaczonego ---> i umieść go na
+ pierwszym błędzie.
+ 2. Wpisz x aby usunąć pierwszy niechciany znak.
+ 3. Teraz wciśnij u aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
+ 4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używając polecenia x .
+ 5. Teraz wciśnij wielkie U aby przywrócić linię do oryginalnego stanu.
+ 6. Teraz wciśnij u kilka razy by cofnąć U i poprzednie polecenia.
+ 7. Teraz wpsz CTRL-R (trzymaj równocześnie wciśnięte klawisze CTRL i R)
+ kilka razy, by cofnąć cofnięcia.
+
+---> Poopraw blędyyy w teej liniii i zaamiień je prrzez coofnij.
+
+ 8. To są bardzo pożyteczne polecenia.
+
+ Przejdź teraz do podsumowania Lekcji 2.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
+
+ 1. By usunąć znaki od kursora do końca wyrazu wpisz: dw
+
+ 2. By usunąć znaki od kursora do końca linii wpisz: d$
+
+ 3. By usunąć całą linię: dd
+
+ 4. Format polecenia w trybie Normal:
+
+ [liczba] polecenie obiekt LUB polecenie [liczba] obiekt
+
+ Gdzie:
+ liczba - ile razy polecenie ma być wykonane
+ polecenie - to co trzeba zrobić (np. d dla usuwania)
+ obiekt - na czym polecenie będzie wykonywane, takie jak w (wyraz),
+ $ (do końca linii), etc.
+
+ 5. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz: u (małe u)
+ By cofnąć wszystkie zmiany w linii wpisz: U (wielkie U)
+ By cofnąć cofnięcia wpisz: CTRL-R
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
+
+
+ ** Wpisz p by wstawić ostatnie usunięcia po kursorze. **
+
+ 1. Przenieś kursor do pierwszej linii w zestawie poniżej.
+
+ 2. Wpisz dd aby usunąć linię i przechować ją w buforze Vim-a.
+
+ 3. Przenieś kursor do linii POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
+ się znajdować.
+
+ 4. W trybie Normal, wciśnij p by wstawić linię.
+
+ 5. Powtaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
+
+ d) Jak dwa aniołki.
+ b) Na dole fiołki,
+ c) A my się kochamy,
+ a) Na górze róże,
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
+
+
+ ** Wpisz r a następnie znak by zastąpić znak pod kursorem. **
+
+ 1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+ 2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
+
+ 3. Wpisz r a potem znak jaki powinien zastąpić błędny.
+
+ 4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie poprawna.
+
+---> Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoś wciznął perę złych klawirzy!
+---> Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
+
+ 5. Teraz czas na Lekcję 3.3.
+
+
+UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 3.3.: POLECENIE CHANGE (zmień)
+
+ ** By zmienić całe słowo lub jego część wpisz cw (change word). **
+
+ 1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Umieść kursor na u w lunos.
+
+ 3. Wpisz cw i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw 'inia').
+
+ 4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnego błędu (pierwszy znak, który ma
+ ulec zmianie).
+
+ 5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
+ jak drugie.
+
+---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
+---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
+
+ Zauważ, że cw nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
+ Insert (wprowadzanie).
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
+
+
+ ** Polecenie change używa takich samych obiektów jak delete. **
+
+ 1. Polecenie change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
+
+ [liczba] c obiekt LUB c [liczba] obiekt
+
+ 2. Obiekty są także takie same, np.: w (wyraz), $ (koniec linii), etc.
+
+ 3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+ 4. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
+
+ 5. Wpisz c$ , popraw koniec wiersza i wciśnij <ESC>.
+
+---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglądal tak jak drugi.
+---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia c$ .
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
+
+
+ 1. Aby wstawić tekst, który został wcześniej usunięty wciśnij p . To
+ polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (jeśli cała linia
+ została usunięta, zostanie ona umieszczona w linii poniżej kursora).
+
+ 2. By zamienić znak pod kursorem wciśnij r a potem znak, który ma zastąpić
+ oryginalny.
+
+ 3. Polecenie change pozwala Ci na zastąpienie wyszczególnionego obiektu
+ od kursora do końca obiektu. Np. wpisz cw aby zamienić tekst od
+ kursora do końca wyrazu, c$ aby zmienić tekst do końca linii.
+
+ 4. Format do polecenia change (zmień):
+
+ [liczba] c obiekt LUB c [liczba] obiekt
+
+ Teraz przejdź do następnej lekcji.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 4.1.: LOKALIZACJA ORAZ STATUS PLIKU
+
+ ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
+ pliku. Naciśnij SHIFT-G aby przejść do linii w pliku. **
+
+ UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
+
+ 1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij g . Na dole strony pojawi się pasek
+ statusu z nazwą pliku i numerem linii, w której jesteś. Zapamiętaj numer
+ linii dla potrzeb kroku 3.
+
+ 2. Wciśnij SHIFT-G aby przejść na koniec pliku.
+
+ 3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem SHIFT-G. To przeniesie Cię
+ z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G (kiedy
+ wpisujesz numery NIE pojawiają się one na ekranie).
+
+ 4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
+
+
+ ** Wpisz / a następnie wyrażenie aby je znaleźć. **
+
+ 1. W trybie Normal wpisz / . Zauważ, że znak ten, oraz kursor pojawią
+ się na dole ekranu tak samo jak polecenie : .
+
+ 2. Teraz wpisz błond<ENTER> . To jest słowo, którego chcesz szukać.
+
+ 3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij n .
+ Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij SHIFT-N.
+
+ 4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia ? zamiast / .
+
+---> Kiedy polecenie 'szukaj' osiągnie koniec pliku, przeszukiwanie
+ zacznie się od początku pliku.
+
+ 'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
+
+
+ ** Wpisz % by znaleźć pasujący ),], lub } . **
+
+ 1. Umieść kursor na którymś z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Teraz wpisz znak % .
+
+ 3. Kursor powinien się znaleźć na parującym nawiasie.
+
+ 4. Wciśnij % aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
+
+---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
+
+UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
+ z niesparowanymi nawiasami!
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 4.4.: INNA METODA POPRAWIANIA BŁĘDÓW
+
+
+ ** Wpisz :s/stary/nowy/g aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
+
+ 1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Wpisz :s/czaas/czas<ENTER> . Zauważ, że to polecenie zmienia
+ tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
+
+ 3. Teraz wpisz :s/czaas/czas/g oznacza zamianę (substytucję)
+ globalnie w całej linii. Zmienia wszystkie wystąpienia w linii.
+
+---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
+
+ 4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
+ wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami dwóch linii.
+ Wpisz :%s/stare/nowe/g by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
+
+
+ 1. CTRL-G pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku. SHIFT-G przenosi
+ Cię do końca pliku. SHIFT-G poprzedzony liczbą przenosi Cię do linii
+ o tym numerze.
+
+ 2. Wpisanie / a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
+ Wpisanie ? a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
+ Po wyszukiwaniu wciśnij n by znaleźć następne wystąpienie szukanej
+ frazy tym samym kierunku lub Shift-N by szukać w kierunku przeciwnym.
+
+ 3. Wpisanie % gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
+ parujący znak.
+
+ 4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii wpisz :s/stary/nowy
+ By zamienić wszystkie stary na nowy w linii wpisz :s/stary/nowy/g
+ By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz :#,#s/stary/nowy/g
+ By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku wpisz :%s/stary/nowy/g
+ By Vim prosił Cię o potwierdzienie dodaj 'c' :%s/stary/nowy/gc
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
+
+
+ ** Wpisz :! a następnie zewnętrzne polecenie by je wykonać. **
+
+ 1. Wpisz znajome polecenie : by ustawić kursor na dole ekranu. To pozwala
+ na wprowadzenie polecenia.
+
+ 2. Teraz wstaw ! (wykrzyknik). To umożliwi Ci wykonanie dowolnego
+ zewnętrznego polecenia powłoki.
+
+ 3. Jako przykład wpisz ls za ! a następnie wciśnij <ENTER>. To polecenie
+ pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
+ powłoki. Możesz też użyć :!dir jeśli ls nie działa.
+
+---> Uwaga: W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
+---> Uwaga: Wszystkie polecenia : muszą być zakończone <ENTER>.
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
+
+
+ ** By zachować zmiany w pliku wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
+
+ 1. Wpisz :!dir lub :!ls by zobaczyć spis plików w katalogu.
+ Już wiesz, że musisz wcisnąć <ENTER> po tym.
+
+ 2. Wybierz nazwę pliku jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
+
+ 3. Teraz wpisz: :w TEST (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
+
+ 4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
+ By to sprawdzić wpisz :!dir , żeby znowu zobaczyć listę plików.
+
+---> Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
+ komendą vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
+ zapisywałeś.
+
+ 5. Teraz usuń plik wpisując: :!rm TEST
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 5.3.: SELEKTYWNE POLECENIE WRITE (zapisz)
+
+
+ ** By zachować część pliku wpisz :#,# w NAZWA_PLIKU **
+
+ 1. Jeszcze raz wpisz :!dir lub :!ls by uzyskać listę plików
+ w katalogu i wybierz odpowiednią nazwę taką jak TEST.
+
+ 2. Przenieś kursor na góre tej strony i wciśnij CTRL-G by uzyskać
+ numer linii. ZAPAMIĘTAJ TĘ LICZBĘ!
+
+ 3. Teraz przenieś się na dół strony i wpisz CTRL-G znowu. ZAPAMIĘTAJ
+ NUMER TAKŻE TEJ LINII!
+
+ 4. By zachować JEDYNIE część pliku wpisz :#,# w TEST gdzie #,# to
+ dwie liczby jakie zapamiętałeś (góra, dół ekranu), a TEST to nazwa
+ Twojego pliku.
+
+ 5. Ponownie sprawdź czy ten plik tam jest ( :!dir ), ale NIE usuwaj go.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
+
+
+ ** By wstawić zawartość pliku wpisz :r NAZWA_PLIKU **
+
+ 1. Wpisz :!dir by się upewnić, ze Twój plik TEST został poprawnie
+ zapamiętany.
+
+ 2. Umieść kursor na górze strony.
+
+UWAGA: Po wykonaniu kroku 3. ponownie zobaczysz Lekcję 5.3. Potem przejdź
+ do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
+
+ 3. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia :r TEST , gdzie TEST
+ jest nazwą pliku.
+
+UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
+
+ 4. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
+ teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
+
+
+ 1. :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne.
+
+ Użytecznymi przykładami są:
+
+ :!dir - pokazuje spis plików w katalogu.
+
+ :!rm NAZWA_PLIKU - usuwa plik NAZWA_PLIKU.
+
+ 2. :w NAZWA_PLIKU zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
+
+ 3. :#,#w NAZWA_PLIKU zapisuje linie od # do # w pliku NAZWA_PLIKU.
+
+ 4. :r NAZWA_PLIKU wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
+ bieżącego pliku po kursorze.
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz)
+
+
+ ** Wpisz o by otworzyć linię poniżej kursora i przenieść się do
+ trybu Insert (wprowadzanie). **
+
+ 1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Wpisz o (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
+ do trybu Insert (wprowadzanie).
+
+ 3. Teraz przepisz linię oznaczoną ---> i wciśnij <ESC> by wyjść
+ z trybu Insert (wprowadzanie).
+
+---> Po wciśnięciu o kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie
+ Insert (wprowadzanie).
+
+ 4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciśnij wielkie O zamiast małego
+ o . Wypróbuj to na linii poniżej.
+
+ Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
+
+
+ ** Wpisz a by dodać tekst ZA kursorem. **
+
+ 1. Przenieś kursor do końca pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+ Zrób to wciskając $ w trybie Normal.
+
+ 2. Wpisz a (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
+ Wielkie A dodaje tekst na końcu linii.
+
+Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ), i , tekst do dodania,
+ <ESC>, strzałka w prawo i ostatecznie x , tylko po to by dodać
+ tekst na końcu linii.
+
+ 3. Teraz dokończ pierwszą linię. Zauważ także, że append (dodaj)
+ działa tak samo jak tryb Insert (wprowadzanie) z wyjątkiem tego gdzie
+ tekst jest wstawiany.
+
+---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć
+---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
+
+
+ ** Wpisz wielkie R by zamienić więcej niż jeden znak. **
+
+ 1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+
+ 2. Umieść kursor na początku pierwszego wyrazu, który rózni się od
+ drugiej linii oznaczonej ---> (wyraz 'ostatni').
+
+ 3. Teraz wpisz R i zamień resztę tekstu w pierwszej linii przez
+ nadpisanie nad starym tekstem tak aby pierwsza linia brzmiała tak samo
+ jak druga.
+
+---> To make the first line the same as the last on this page use the keys.
+---> To make the first line the same as the second, type R and the new text.
+
+ 4. Zauważ, że kiedy wciśniesz <ESC> aby wyjść niezmieniony tekst
+ pozostaje.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lekcja 6.4.: USTAWIANIE OPCJI
+
+
+** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
+
+ 1. Szukaj 'ignore' wpisując (w trybie Normal):
+ /ignore
+ Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz n .
+
+ 2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
+ wpisanie: :set ic
+
+ 3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując: n
+ Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz n .
+
+ 4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':
+ :set hls is
+
+ 5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
+ /ignore
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
+
+
+ 1. Wpisanie o otwiera linię PONIŻEJ kursora i umieszcza kursor
+ w otwartej linii w trybie Insert (wprowadzanie).
+ Wpisanie wielkiego O otwiera linię POWYŻEJ linii, w której
+ znajduje się kursor.
+
+ 2. Wpisz a by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
+ Wpisanie wielkiego A automatycznie dodaje tekst na końcu linii.
+
+ 3. Wpisanie wielkiego R wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
+ nie zostanie wciśnięty <ESC>.
+
+ 4. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx".
+
+
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 7. POLECENIA POMOCY ON-LINE
+
+
+ ** Użycie systemu pomocy on-line **
+
+ Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć spróbuj jednej
+ z trzech możliwości:
+
+ - wciśnij klawisz <HELP> (jeśli takowy posiadasz)
+ - wciśnij klawisz <F1> (jeśli takowy posiadasz)
+ - wpisz :help<ENTER>
+
+ Wpisz :q<ENTER> by zamknąc okno pomocy.
+
+ Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
+ Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
+
+ :help w
+ :help c_<T
+ :help insert-index
+ :help user-manual
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LEKCJA 8. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
+
+ ** Włączanie możliwości Vim-a **
+
+ Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
+ wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
+ plik "vimrc".
+
+ 1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
+ :edit ~/.vimrc dla Unixa
+ :edit $VIM/_vimrc dla MS-Windows
+
+ 2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
+ :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
+
+ 3. Zapisz plik:
+ :write
+
+ Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
+ składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
+ "vimrc".
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+ Tutaj się kończy tutorial Vim-a. Został on pomyślany tak aby dać krótki
+ przegląd jego możliwości, wystarczający byś mógł go używać. Jest on
+ daleki od kompletności ponieważ Vim ma o wiele, wiele więcej poleceń.
+
+ Dla dalszej nauki rekomendujemy książkę:
+ Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
+ Wydawca: New Riders
+ Pierwsza ksiązka całkowicie poświęcona Vim-owi. Użyteczna zwłaszcza dla
+ początkujących. Zawiera wiele przykładów i ilustracji.
+ Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
+
+ Ta książka jest starsza i bardziej o Vi niż o Vim-ie, ale także warta
+ polecenia:
+ Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
+ Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
+ To dobra książka by dowiedzieć się niemal wszystkiego co chciałbyś zrobić
+ z Vi. Szósta edycja zawiera też informacje o Vim-ie.
+
+ Po polsku wydano:
+ Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
+ Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly).
+ ISBN: 83-7197-472-8
+ http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
+ Jest to książeczka zawierająca spis poleceń vi i jego najważniejszych
+ klonów (między innymi Vim-a).
+
+ Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
+ Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6 ang. wydania
+ ISBN: 83-7197-539-2
+ http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
+ Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim tłumaczeniu.
+
+ Ten tutorial został napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a,
+ Colorado School of Mines korzystając z pomocy Charlesa Smitha,
+ Colorado State University.
+ E-mail: bware@mines.colorado.edu.
+
+ Zmodyfikowane dla Vim-a przez Brama Moolenaara.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+ Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
+ Sierpień 2001,
+ rev. Marzec 2002
+ Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
+