updated for version 7.0016v7.0016

4 files changed, 1789 insertions, 472 deletions

diff --git a/runtime/tutor/tutor.pl b/runtime/tutor/tutor.pl
index eccb81b9c..847827fc7 100644
--- a/runtime/tutor/tutor.pl
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl
@@ -1,5 +1,5 @@
 ===============================================================================
-=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.5.     =
+=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
 ===============================================================================
 
      Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
@@ -8,10 +8,12 @@
      używać Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
 
      Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
-     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  Polecenia
-     wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób wcześniej kopię
-     tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą "vimtutor" to już
-     pracujesz na kopii).
+     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  
+	 
+	 UWAGA:
+	 Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób
+	 wcześniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą
+	 "vimtutor" to już pracujesz na kopii).
 
      Ważne jest, byś pamiętał, że przewodnik ten został zaprojektowany do
      nauki poprzez ćwiczenia. To oznacza, że musisz wykonywać polecenia
@@ -22,7 +24,7 @@
      tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
+		  Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
 
        ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
 
@@ -34,7 +36,7 @@
   1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
 
   2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
----> Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
+     Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
 
   3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
 
@@ -43,35 +45,35 @@ Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC> by wrócić do
 
 Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając  hjkl  będziesz
        w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
+	   Naprawdę!
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		 Lekcja 1.2.: WCHODZENIE I WYCHODZENIE Z VIM-a
+		    Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
 
  !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję.!!
 
   1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
   2. Wpisz:			:q!<ENTER>.
-
----> To spowoduje wyjście z edytora BEZ zapamiętywania zmian jakie
+     To spowoduje wyjście z edytora PORZUCAJĄC wszelkie zmiany jakie
      zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść
      wpisz:			:wq<ENTER>
 
   3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
-     do tutoriala.
-     Powinienieś wpisać:	vimtutor<ENTER>
-     Normalnie użyłbyś:		vim tutor<ENTER>
-
----> 'vim' oznacza edytor vim, 'tutor' jest plikem, który chciałbyś
-     edytować.
+     do tutoriala. Czyli:	vimtutor<ENTER>
 
   4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
-     wyjść i wrócić do edytora. Potem przenieś się do Lekcji 1.3.
+     wyjść i wrócić do edytora.
 
-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		    Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeś. W następnych
+lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
 
+  5. Przenieś kursor do lekcji 1.3.
 
-	** W trybie Normal wciśnij x aby usunąć znak pod kursorem. **
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		 Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+
+	    ** Wciśnij  x  aby usunąć znak pod kursorem. **
 
   1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -90,11 +92,12 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-	       Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
+	   Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
 
 
-	      ** W trybie Normal wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
+		  ** Wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -114,33 +117,79 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	   Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
+
+
+		   ** Wciśnij  A  by dodać tekst. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+     Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
+
+  2. Wciśnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
+
+  3. Kiedy tekst został dodany, wciśnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
+
+  4. Przenieś kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2 i 3
+     aby poprawić zdanie.
+
+---> Brakuje tu tro
+     Brakuje tu trochę tekstu.
+---> Tu też trochę bra
+     Tu też trochę brakuje.
+
+  5. Kiedy już utrwaliłeś ćwiczenie przejdź do lekcji 1.6.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
+
+
+		  ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjść. **
+
+   !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczyaj całą lekcję !!
+
+  1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
+
+  2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
+     "vim" jest poleceniem uruchamiającym edytor Vimm. 'tutor' to nazwa pliku
+     jaki chcesz edytować. Użyj pliku jaki może zostać zmieniony.
+
+  3. Dodaj i usuń tekst tak jak się nauczyłeś w poprzednich lekcjach.
+
+  4. Zapisz plik ze zmianami w opuść Vima:  :wq<ENTER>
+
+  5. Uruchom ponownie vimtutor i przejdź do podsumowania lekcji.
+
+  6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i zrozumieniu ich: wykonaj je.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
 
   1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy  hjkl .
        h (w lewo)	 j (w dół)	 k (do góry)		l (w prawo)
 
-  2. By wejść do Vim-a (od znaku zachęty) wpisz:
+  2. By wejść do Vim-a (z powłoki) wpisz:
 			    vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
 
   3. By wyjść z Vim-a wpisz:
 			    <ESC> :q!<ENTER>  by usunąc wszystkie zmiany.
 	     LUB:	    <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
 
-  4. By usunąć znak pod kursorem w trybie Normal:  x
+  4. By usunąć znak pod kursorem wciśnij:  x
 
-  5. By wstawić tekst przed kursorem w trybie Normal:
-			    i	  type in text	      <ESC>
+  5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
+	i         wpisz tekst      <ESC> wstawi przed kursorem
+	A         wpisz tekst      <ESC> doda na końcu linii
 
 UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
 lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
 
 Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		  Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
 
 
-	       ** Wpisz  dw  by usunąc tekst do końca wyrazu. **
+		      ** Wpisz  dw  by usunąc wyraz. **
 
   1. Wciśnij  <ESC>  by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
 
@@ -150,9 +199,9 @@ Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
 
   4. Wpisz   dw   by usunąc wyraz.
 
-  UWAGA: Litery  dw  będą się pojawiać na dole ekranu w miarę
-	 wpisywania.  Jeśli wpisałeś coś źle wciśnij <ESC> i zacznij od
-	 początku.
+  UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w . 
+	 Jeśli zobaczysz inny znak wpisałeś coś źle, wciśnij <ESC> i zacznij
+	 od początku.
 
 ---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
 
@@ -183,53 +232,99 @@ Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 2.3.: O POLECENIACH I OBIEKTACH
+		     Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
 
 
-  Format dla polecenia usuwającego  d  jest taki:
+  Wiele poleceń zmieniających tekst są złożone z operatora i ruchu.
+  Format dla polecenia usuwającego z operatorem  d  jest taki:
 
-	    [liczba]  d  obiekt      LUB      d  [liczba]  obiekt
+	    d  ruch
 
   Gdzie:
-   liczba - ile razy polecenie ma być wykonane (opcjonalne, domyślna=1).
-   d      - polecenie usuwające.
-   obiekt - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+   d      - operator usuwania.
+   ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
 
-  Krótka lista obiektów:
-    w - od kursora do końca wyrazu włączając spację.
-    e - od kursora do końca wyrazu NIE włączając spacji.
-    $ - od kursora do końca linii.
+  Krótka lista ruchów:
+    w - do początku następnego wyrazu WYŁĄCZAJĄC pierwszy znak.
+    e - do końca bieżącego wyrazu, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+    $ - do końca linii, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+
+W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
+
+UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
+       tak jak to określono.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU
 
-UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
-       polecenia przeniesie kursor tak jak opisano w liście obiektów.
 
+   ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiednią ilość razy. **
+
+  1. Przenieś kursor na początek linii poniżej zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2w  aby przenieść kursor o dwa wyrazy do przodu.
+
+  3. Wpisz  3e  aby przenieść kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
+
+  4. Wpisz  0  (zero) aby przenieść kursor do początku linii.
+
+  5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
+
+
+ ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami po których możesz się poruszać.
+
+  6. Przejdź do lekcji 2.5.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA BY WIĘCEJ USUNĄĆ
+
+
+    ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiednią ilość razy. **
+
+  W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik
+  przed ruchem by więcej usunąć:
+	d  liczba  ruch
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2dw  aby usunąć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
+
+  3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami aby usunąć kolejne wyrazy
+     KAPITALIKAMI jednym poleceniem
+
+---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
+
+UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
+        operatora.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 2.4.: WYJĄTEK DO 'POLECENIE-OBIEKT'
+		      Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
 
 
-		    ** Wpisz  dd   by usunąc całą linię. **
+		   ** Wpisz  dd  aby usunąć całą linię. **
 
-  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci Vim-a zdecydowali, że
-  będzie łatwiej wpisać dwa razy pod rząd d aby usunąć linię.
+  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci VI zdecydowali, że
+  będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunąć linię.
 
   1. Przenieś kursor do zdania poniżej.
   2. Wpisz  dd  aby usunąc wiersz.
   3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
-  4. Wpisz  2dd  (pamiętaj  liczba-polecenie-obiekt) aby usunąc dwia wiersze.
+  4. Wpisz  2dd  aby usunąc dwia wiersze.
 
-      1)  Róże są czerwone,
-      2)  Błoto jest fajne,
-      3)  Fiołki są niebieskie,
-      4)  Mam samochód,
-      5)  Zegar podaje czas,
-      6)  Cukier jest słodki,
-      7)  I ty też.
+--->  1)  Róże są czerwone,
+--->  2)  Błoto jest fajne,
+--->  3)  Fiołki są niebieskie,
+--->  4)  Mam samochód,
+--->  5)  Zegar podaje czas,
+--->  6)  Cukier jest słodki,
+--->  7)  I ty też.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 2.5.: POLECENIE UNDO (cofnij)
+		      Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
 
 
 	  ** Wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
@@ -254,62 +349,62 @@ UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
 
-  1. By usunąć znaki od kursora do końca wyrazu wpisz:   dw
 
+  1. By usunąć znaki od kursora do następnego wyrazu wpisz:   dw
   2. By usunąć znaki od kursora do końca linii wpisz:    d$
-
   3. By usunąć całą linię:    dd
-
-  4. Format polecenia w trybie Normal:
-
-    [liczba]  polecenie  obiekt      LUB      polecenie  [liczba]  obiekt
-
-  Gdzie:
-   liczba    - ile razy polecenie ma być wykonane
-   polecenie - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
-   obiekt    - na czym polecenie będzie wykonywane, takie jak  w  (wyraz),
+  4. By powtórzyć ruch poprzedź go liczbą:    2w
+  5. Format polecenia zmiany to:
+                operator  [liczba]  ruch
+  gdzie:
+   operator  - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
+   [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
+   ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz), 
 	       $  (do końca linii), etc.
 
-  5. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
+  6. By przejść do początku linii użyj zera:  0
+  7. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
      By cofnąć wszystkie zmiany w linii wpisz:	  U (wielkie U)
      By cofnąć cofnięcia wpisz:			  CTRL-R
 
+
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			 Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
 
 
-	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia po kursorze. **
+	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
 
-  1. Przenieś kursor do pierwszej linii w zestawie poniżej.
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
 
-  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w buforze Vim-a.
+  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w rejestrze Vim-a.
 
-  3. Przenieś kursor do linii POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
+  3. Przenieś kursor do linii c), POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
      się znajdować.
 
-  4. W trybie Normal, wciśnij  p  by wstawić linię.
+  4. Wciśnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
 
   5. Powtaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
 
-     d) Jak dwa aniołki.
-     b) Na dole fiołki,
-     c) A my się kochamy,
-     a) Na górze róże,
+---> d) Jak dwa aniołki.
+---> b) Na dole fiołki,
+---> c) A my się kochamy,
+---> a) Na górze róże,
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		    Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
 
 
-       ** Wpisz  r  a następnie znak by zastąpić znak pod kursorem. **
+	   ** Wpisz  rx  aby zastąpić znak pod kursorem na  x . **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
   2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
 
-  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien zastąpić błędny.
+  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastąpić.
 
-  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie poprawna.
+  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka jak druga.
 
 --->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoś wciznął perę złych klawirzy!
 --->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
@@ -321,18 +416,17 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 3.3.: POLECENIE CHANGE (zmień)
+		     Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
 
-     ** By zmienić całe słowo lub jego część wpisz  cw  (change word). **
+		 ** By zmienić do końca wyrazu wpisz  ce . **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
   2. Umieść kursor na  u  w lunos.
 
-  3. Wpisz  cw  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw 'inia').
+  3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
 
-  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnego błędu (pierwszy znak, który ma
-     ulec zmianie).
+  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnej planowanej zmiany.
 
   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
      jak drugie.
@@ -340,20 +434,21 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 ---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
 ---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
 
-  Zauważ, że  cw  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
+  Zauważ, że  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
   Insert (wprowadzanie).
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		      Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
 
 
-       ** Polecenie change używa takich samych obiektów jak delete. **
+	** Polecenie change używa takich samych ruchów jak delete. **
 
-  1. Polecenie change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
+  1. Operator change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	    c   [liczba]   ruch
 
-  2. Obiekty są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
+  2. Ruchy są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
 
   3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
@@ -364,7 +459,7 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglądal tak jak drugi.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia  c$ .
 
-
+UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
@@ -377,40 +472,40 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
   2. By zamienić znak pod kursorem wciśnij  r  a potem znak, który ma zastąpić
      oryginalny.
 
-  3. Polecenie change pozwala Ci na zastąpienie wyszczególnionego obiektu
-     od kursora do końca obiektu. Np. wpisz  cw  aby zamienić tekst od
-     kursora do końca wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
+  3. Operator change pozwala Ci na zastąpienie od kursora do miejsca gdzie
+     zabrałby cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
+     wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
 
   4. Format do polecenia change (zmień):
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	c   [liczba]   obiekt
 
      Teraz przejdź do następnej lekcji.
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 4.1.: LOKALIZACJA ORAZ STATUS PLIKU
+	       Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
 
        ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
-	  pliku. Naciśnij SHIFT-G aby przejść do linii w pliku. **
+	  pliku. Naciśnij  G  aby przejść do linii w pliku. **
 
   UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
 
-  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Na dole strony pojawi się pasek
-     statusu z nazwą pliku i numerem linii, w której jesteś. Zapamiętaj numer
-     linii dla potrzeb kroku 3.
-
-  2. Wciśnij SHIFT-G aby przejść na koniec pliku.
+  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Używamy notacji CTRL-G. 
+     Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwą pliku i pozycją w pliku.
+     Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
 
-  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem SHIFT-G.  To przeniesie Cię
-     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G (kiedy
-     wpisujesz numery NIE pojawiają się one na ekranie).
-
-  4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
+UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
+       Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wyjaśnione w lekcji 6.).
 
+  2. Wciśnij G aby przejść na koniec pliku.
+     Wciśnij  gg  aby przejść do początku pliku.
 
+  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem  G . To przeniesie cię
+     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G.
 
+  4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			 Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
@@ -424,16 +519,16 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
   2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
 
   3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij  n .
-     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij SHIFT-N.
+     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij  N .
 
   4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
 
----> Kiedy polecenie 'szukaj' osiągnie koniec pliku, przeszukiwanie
-     zacznie się od początku pliku.
-
-  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
-
+  5. Aby wrócić gdzie byłeś wciśnij  CTRL-O. Powtarzaj by wrócić dalej. CTRL-I
+     idzie do przodu.
 
+UWAGA:  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
+UWAGA:  Kiedy szukanie osiągnie koniec pliku będzie kontynuowało od początku
+o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
@@ -449,6 +544,8 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 
   4. Wciśnij  %  aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
 
+  5. Przenieś kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
+
 ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
 
 UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
@@ -456,10 +553,8 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
 
 
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		  Lekcja 4.4.: INNA METODA POPRAWIANIA BŁĘDÓW
+		  Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
 
 
 	 ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
@@ -469,30 +564,32 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauważ, że to polecenie zmienia
      tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
 
-  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  oznacza zamianę (substytucję)
-     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia w linii.
+  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
+     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia 'czaas' w linii.
 
 ---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
 
   4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
-     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami dwóch linii.
-     Wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
-
-
-
+     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami linii ograniczających
+                               region gdzie ma nastąpić zamiana.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystąpienia w całym
+                               pliku, prosząc o potwierdzenie za każdym razem
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
 
-
-  1. CTRL-G  pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
-     Cię do końca pliku.  SHIFT-G poprzedzony liczbą przenosi Cię do linii
-     o tym numerze.
+  1. CTRL-G   pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
+	      cię do końca pliku.
+     G        przenosi do końca pliku.
+     liczba G przenosi do linii [liczba].
+     gg       przenosi do pierwszej linii.
 
   2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
      Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
      Po wyszukiwaniu wciśnij  n  by znaleźć następne wystąpienie szukanej
-     frazy tym samym kierunku lub Shift-N by szukać w kierunku przeciwnym.
+     frazy tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
+     CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
 
   3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
      parujący znak.
@@ -502,8 +599,6 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
      By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
      By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku wpisz       :%s/stary/nowy/g
      By Vim prosił Cię o potwierdzienie dodaj 'c'	   :%s/stary/nowy/gc
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		 Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
 
@@ -520,9 +615,9 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
      pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
      powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeśli  ls  nie działa.
 
----> Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
----> Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
-
+Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
+Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
+        Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
 
 
 
@@ -531,7 +626,7 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 		    Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
 
 
-	    ** By zachować zmiany w pliku wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
+	   ** By zachować zmiany w tekści wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
 
   1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
      Już wiesz, że musisz wcisnąć <ENTER> po tym.
@@ -541,37 +636,37 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
 
   4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
-     By to sprawdzić wpisz  :!dir , żeby znowu zobaczyć listę plików.
+     By to sprawdzić wpisz  :!dir  lub  :!ls , żeby znowu zobaczyć listę plików.
 
----> Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
-     komendą  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
-     zapisywałeś.
+Uwaga: Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
+       komendą  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
+       zapisywałeś.
 
   5. Teraz usuń plik wpisując:		   :!rm TEST
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		Lekcja 5.3.: SELEKTYWNE POLECENIE WRITE (zapisz)
+		    Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
 
 
-	    ** By zachować część pliku wpisz  :#,# w NAZWA_PLIKU **
+	  ** By zachować część pliku wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
 
-  1. Jeszcze raz wpisz  :!dir  lub  :!ls  by uzyskać listę plików
-     w katalogu i wybierz odpowiednią nazwę taką jak TEST.
+  1. Przenieś kursor do tego wiersza.
 
-  2. Przenieś kursor na góre tej strony i wciśnij CTRL-G by uzyskać
-     numer linii. ZAPAMIĘTAJ TĘ LICZBĘ!
+  2. Wciśnij  v  i przenieś kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
+     podświetlony.
 
-  3. Teraz przenieś się na dół strony i wpisz  CTRL-G znowu.  ZAPAMIĘTAJ
-     NUMER TAKŻE TEJ LINII!
+  3. Wciśnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
 
-  4. By zachować JEDYNIE część pliku wpisz  :#,# w TEST   gdzie  #,# to
-     dwie liczby jakie zapamiętałeś (góra, dół ekranu), a TEST to nazwa
-     Twojego pliku.
-
-  5. Ponownie sprawdź czy ten plik tam jest ( :!dir ), ale NIE usuwaj go.
+  4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
+     Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciśniesz Enter.
 
+  5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj  :!dir  lub  :!ls , żeby to
+     zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
 
+UWAGA: Wciśnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem by
+       zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora by zrobić coś
+       z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
@@ -579,22 +674,22 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
 	    ** By wstawić zawartość pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
 
-  1. Wpisz  :!dir  by się upewnić, ze Twój plik TEST został poprawnie
-     zapamiętany.
-
-  2. Umieść kursor na górze strony.
+  1. Umieść kursor tuż powyżej tej linii.
 
-UWAGA: Po wykonaniu kroku 3. ponownie zobaczysz Lekcję 5.3. Potem przejdź
+UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdź
        do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
 
-  3. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
+  2. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
      jest nazwą pliku.
+     Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem.
 
-UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
-
-  4. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
+  3. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
      teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
 
+UWAGA: Możesz też wczytać wyjście zewnętrznego polecenia. Na przykład
+       :r !ls  wczytuje wyjście polecenia ls i umieszcza je pod kursorem.
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
@@ -610,12 +705,12 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
   2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
 
-  3.  :#,#w NAZWA_PLIKU  zapisuje linie od # do # w pliku NAZWA_PLIKU.
+  3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
 
   4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
-      bieżącego pliku po kursorze.
-
+      bieżącego pliku poniżej kursora.
 
+  5.  :r !dir  wczytuje wyjście polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
 
 
 
@@ -631,16 +726,16 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
   2. Wpisz  o  (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
      do trybu Insert (wprowadzanie).
 
-  3. Teraz przepisz linię oznaczoną ---> i wciśnij <ESC> by wyjść
-     z trybu Insert (wprowadzanie).
+  3. Wpisz trochę tekstu i wciśnij <ESC> by wyjść z trybu Insert (wprowadzanie).
 
----> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie
-     Insert (wprowadzanie).
+---> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
 
   4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciśnij wielkie  O  zamiast małego
      o . Wypróbuj to na linii poniżej.
 
- Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+---> Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		     Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
@@ -648,137 +743,203 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
 		  ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
 
-  1. Przenieś kursor do końca pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
-     Zrób to wciskając  $  w trybie Normal.
+  1. Przenieś kursor do początku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+  2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
 
-  2. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
-     Wielkie A dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
 
-Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
-       <ESC>, strzałka w prawo i ostatecznie  x , tylko po to by dodać
-       tekst na końcu linii.
+  4. Dokończ wyraz tak jak w linii poniżej. Wciśnij <ESC> aby opuścić tryb
+     Insert.
 
-  3. Teraz dokończ pierwszą linię. Zauważ także, że  append  (dodaj)
-     działa tak samo jak tryb Insert (wprowadzanie) z wyjątkiem tego gdzie
-     tekst jest wstawiany.
+  5. Użyj  e  by przejść do kolejnego niedokończonego wyraze i powtarzaj kroki
+     3. i 4.
 
----> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć
+---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
 ---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
 
+Uwaga:  a ,  i  and  A  prowadzą do trybu Insert, jedyną różnicą jest miejsce
+       gdzie nowe znaki będą dodawane.
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
 
 
 	   ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
 
-  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieś
+     kursor do pierwszego  xxx .
+
+  2. Wciśnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastąpi on
+     xxx.
 
-  2. Umieść kursor na początku pierwszego wyrazu, który rózni się od
-     drugiej linii oznaczonej ---> (wyraz 'ostatni').
+  3. Wciśnij <ESC> by opuścić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
+     niezmieniona.
 
-  3. Teraz wpisz  R  i zamień resztę tekstu w pierwszej linii przez
-     nadpisanie nad starym tekstem tak aby pierwsza linia brzmiała tak samo
-     jak druga.
+  5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
+
+---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
+---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
+
+UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejący
+       znak.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
 
----> To make the first line the same as the last on this page use the keys.
----> To make the first line the same as the second, type R and the new text.
 
-  4. Zauważ, że kiedy wciśniesz <ESC> aby wyjść niezmieniony tekst
-     pozostaje.
+       ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
 
+  1. Przejdź do linii oznaczonej ---> i umieśc kursor za "a)".
 
+  2. Wejdź w tryb Visual  v  i przenieś kursor na początek "pierwszy".
+
+  3. Wciśnij  y  aby yankować (kopiować) podświetlony tekst.
+
+  4. Przenieś kursor do końca następnej linii:  j$
+
+  5. Wciśnij  p  aby wpakować (paste) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
+
+  6. Użyj trybu Visual aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdź do końca
+     następnej linii  j$ i upakuj tam tekst z  p .
+
+--->  a) to jest pierwszy element.
+      b)
+Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-			 Lekcja 6.4.: USTAWIANIE OPCJI
+			 Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
 
 
 ** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
 
-  1. Szukaj 'ignore' wpisując (w trybie Normal):
-     /ignore
+  1. Szukaj 'ignore' wpisując:    /ignore<ENTER>
      Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
 
   2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
      wpisanie:		:set ic
 
-  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując: n
-     Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
+  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując:  n
+     Zauważ, że Ignore i IGNORE także są teraz znalezione.
 
-  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':
-     :set hls is
+  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
 
   5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
-     /ignore
+     /ignore<ENTER>
 
+  6. Aby wyłączyć ignorowanie wielkości liter:  :set noic
 
+Uwaga: Aby usunąć podświetlanie dopasowań wpisz:   :nohlsearch
+Uwaga: Aby ignorować wielkość liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
 
 
-  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora i umieszcza kursor
-     w otwartej linii w trybie Insert (wprowadzanie).
-     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ linii, w której
-     znajduje się kursor.
-
+  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
+     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
   2. Wpisz  a  by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
-     Wpisanie wielkiego  A  automatycznie dodaje tekst na końcu linii.
-
-  3. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
+     Wpisanie wielkiego  A  dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
+  4. Operato  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja, paste) go.
+  5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
      nie zostanie wciśnięty <ESC>.
-
-  4. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx".
-
-
+  6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Nietkóre opcje:
+	'ic' 'ignorecase'	ignoruj wielkość znaków
+	'is' 'incsearch'	pokaż częściowe dopasowania
+	'hls' 'hlsearch'	podświetl wszystkie dopasowania
+     Możesz użyć zarówno długiej jak i krótkiej formy.
+  7. Dodaj "no" aby wyłączyć opcję:   :set noic
 
 
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		       LEKCJA 7. POLECENIA POMOCY ON-LINE
-
+			LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC 
 
 		      ** Użycie systemu pomocy on-line **
 
   Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć spróbuj jednej
   z trzech możliwości:
-
 	- wciśnij klawisz <HELP> (jeśli takowy posiadasz)
 	- wciśnij klawisz <F1> (jeśli takowy posiadasz)
 	- wpisz   :help<ENTER>
 
-  Wpisz   :q<ENTER>   by zamknąc okno pomocy.
+  Przeczytaj tekst w oknie pomocy  aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
+  wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
+  wpisz :q<ENTER>        aby zamknąć okno pomocy.
 
   Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
   Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
 
   :help w
-  :help c_<T
+  :help c_CTRL-D
   :help insert-index
   :help user-manual
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     LEKCJA 8. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
+		   LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
 
-			** Włączanie możliwości Vim-a **
+			 ** Włącz możliwości Vim-a **
 
   Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
   wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
   plik "vimrc".
 
   1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
-     :edit ~/.vimrc	     dla Unixa
+     :edit ~/.vimrc	     dla Uniksa
      :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
-
   2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
      :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
-
   3. Zapisz plik:
-     :write
+     :w
 
   Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
   składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
   "vimrc".
+  Aby uzyskać więcej informacji wpisz     :help vimrc-intro
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
+
+
+	      ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
+
+  1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilności:   :set nocp
+
+  2. Zerknij jakie pliki są w bieżącm katalogu:   :!ls   lub   :!dir
+
+  3. Wpisz początek polecenia:   :e
+
+  4. Wciśnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń jakie zaczynają się na "e".
+
+  5. Wciśnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
+
+  6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejącego pliku:   :edit FIL
+
+  7. Wciśnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeśli jest niepowtarzalna).
+
+UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnąć CTRL-D i <TAB>.
+       Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			    Lekcja 7. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Wpisz  :help  lub wciśnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
+
+  2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
+
+  3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
+
+  4. Wpisz  :q  aby zamknąć okno pomocy.
+
+  5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
+
+  6. Po poleceniu  : , wciśnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
+     Wciśnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
+
+
+
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 
@@ -826,5 +987,5 @@ Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
   Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
   Sierpień 2001,
   rev. Marzec 2002
+  2nd rev. Wrzesień 2004
   Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
-
diff --git a/runtime/tutor/tutor.pl.cp1250 b/runtime/tutor/tutor.pl.cp1250
index dc42c9cfd..cc2a6ccc6 100644
--- a/runtime/tutor/tutor.pl.cp1250
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl.cp1250
@@ -1,5 +1,5 @@
 ===============================================================================
-=    W i t a j	 w   t u t o r i a l u	 V I M - a	-    Wersja  1.5.     =
+=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
 ===============================================================================
 
      Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
@@ -8,21 +8,23 @@
      używać Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
 
      Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
-     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  Polecenia
-     wykonywane w czasie lekcji zmodyfikujš tekst. Zrób wczeœniej kopię
-     tego pliku do ćwiczeń (jeœli zaczšłeœ komendš "vimtutor" to już
-     pracujesz na kopii).
+     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  
+	 
+	 UWAGA:
+	 Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikujš tekst. Zrób
+	 wczeœniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeœli zaczšłeœ komendš
+	 "vimtutor" to już pracujesz na kopii).
 
      Ważne jest, byœ pamiętał, że przewodnik ten został zaprojektowany do
      nauki poprzez ćwiczenia. To oznacza, że musisz wykonywać polecenia
      by nauczyć się ich prawidłowo. Jeœli będziesz jedynie czytał tekst
      szybko zapomnisz wiele poleceń!
 
-     Teraz upewnij się, że nie masz wciœniętego CapsLocka i wciskaj	j
+     Teraz upewnij się, że nie masz wciœniętego CapsLocka i wciskaj  j
      tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
+		  Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
 
        ** By wykonać ruch kursorem, wciœnij h, j, k, l jak pokazano. **
 
@@ -34,7 +36,7 @@
   1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
 
   2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
----> Teraz wiesz jak dojœć do następnej lekcji.
+     Teraz wiesz jak dojœć do następnej lekcji.
 
   3. Używajšc strzałki w dół przejdŸ do następnej lekcji.
 
@@ -43,35 +45,35 @@ Uwaga: Jeœli nie jesteœ pewien czegoœ co wpisałeœ, wciœnij <ESC> by wrócić do
 
 Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używajšc  hjkl  będziesz
        w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
+	   Naprawdę!
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		 Lekcja 1.2.: WCHODZENIE I WYCHODZENIE Z VIM-a
+		    Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
 
  !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całš lekcję.!!
 
   1. Wciœnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteœ w trybie Normal).
   2. Wpisz:			:q!<ENTER>.
-
----> To spowoduje wyjœcie z edytora BEZ zapamiętywania zmian jakie
+     To spowoduje wyjœcie z edytora PORZUCAJĽC wszelkie zmiany jakie
      zdšżyłeœ zrobić. Jeœli chcesz zapamiętać zmiany i wyjœć
      wpisz:			:wq<ENTER>
 
   3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
-     do tutoriala.
-     Powinienieœ wpisać:	   vimtutor<ENTER>
-     Normalnie użyłbyœ:	   vim tutor<ENTER>
-
----> 'vim' oznacza edytor vim, 'tutor' jest plikem, który chciałbyœ
-     edytować.
+     do tutoriala. Czyli:	vimtutor<ENTER>
 
   4. Jeœli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
-     wyjœć i wrócić do edytora. Potem przenieœ się do Lekcji 1.3.
+     wyjœć i wrócić do edytora.
 
-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeœ. W następnych
+lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
 
+  5. Przenieœ kursor do lekcji 1.3.
 
-	** W trybie Normal wciœnij x aby usunšć znak pod kursorem. **
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		 Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+
+	    ** Wciœnij  x  aby usunšć znak pod kursorem. **
 
   1. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -90,11 +92,12 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-	       Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
+	   Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
 
 
-	    ** W trybie Normal wciœnij  i  aby wstawić tekst. **
+		  ** Wciœnij  i  aby wstawić tekst. **
 
   1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -114,35 +117,81 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	   Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
+
+
+		   ** Wciœnij  A  by dodać tekst. **
+
+  1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+     Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
+
+  2. Wciœnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
+
+  3. Kiedy tekst został dodany, wciœnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
+
+  4. Przenieœ kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2 i 3
+     aby poprawić zdanie.
+
+---> Brakuje tu tro
+     Brakuje tu trochę tekstu.
+---> Tu też trochę bra
+     Tu też trochę brakuje.
+
+  5. Kiedy już utrwaliłeœ ćwiczenie przejdŸ do lekcji 1.6.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
+
+
+		  ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjœć. **
+
+   !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczyaj całš lekcję !!
+
+  1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
+
+  2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
+     "vim" jest poleceniem uruchamiajšcym edytor Vimm. 'tutor' to nazwa pliku
+     jaki chcesz edytować. Użyj pliku jaki może zostać zmieniony.
+
+  3. Dodaj i usuń tekst tak jak się nauczyłeœ w poprzednich lekcjach.
+
+  4. Zapisz plik ze zmianami w opuœć Vima:  :wq<ENTER>
+
+  5. Uruchom ponownie vimtutor i przejdŸ do podsumowania lekcji.
+
+  6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i zrozumieniu ich: wykonaj je.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
 
-  1. Poruszasz kursorem używajšc "strzałek" i klawiszy	hjkl .
+  1. Poruszasz kursorem używajšc "strzałek" i klawiszy  hjkl .
        h (w lewo)	 j (w dół)	 k (do góry)		l (w prawo)
 
-  2. By wejœć do Vim-a (od znaku zachęty) wpisz:
+  2. By wejœć do Vim-a (z powłoki) wpisz:
 			    vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
 
   3. By wyjœć z Vim-a wpisz:
 			    <ESC> :q!<ENTER>  by usunšc wszystkie zmiany.
 	     LUB:	    <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
 
-  4. By usunšć znak pod kursorem w trybie Normal:  x
+  4. By usunšć znak pod kursorem wciœnij:  x
 
-  5. By wstawić tekst przed kursorem w trybie Normal:
-			    i	  type in text	      <ESC>
+  5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
+	i         wpisz tekst      <ESC> wstawi przed kursorem
+	A         wpisz tekst      <ESC> doda na końcu linii
 
 UWAGA: Wciœnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
 lub odwoła niechciane lub częœciowo wprowadzone polecenia.
 
 Teraz możemy kontynuować i przejœć do Lekcji 2.
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		    Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
+		  Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
 
 
-	       ** Wpisz  dw  by usunšc tekst do końca wyrazu. **
+		      ** Wpisz  dw  by usunšc wyraz. **
 
-  1. Wciœnij  <ESC>	by upewnić się, że jesteœ w trybie Normal.
+  1. Wciœnij  <ESC>  by upewnić się, że jesteœ w trybie Normal.
 
   2. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -150,9 +199,9 @@ Teraz możemy kontynuować i przejœć do Lekcji 2.
 
   4. Wpisz   dw   by usunšc wyraz.
 
-  UWAGA: Litery  dw  będš się pojawiać na dole ekranu w miarę
-	 wpisywania.  Jeœli wpisałeœ coœ Ÿle wciœnij <ESC> i zacznij od
-	 poczštku.
+  UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w . 
+	 Jeœli zobaczysz inny znak wpisałeœ coœ Ÿle, wciœnij <ESC> i zacznij
+	 od poczštku.
 
 ---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należš do nożyce tego zdania.
 
@@ -163,15 +212,15 @@ Teraz możemy kontynuować i przejœć do Lekcji 2.
 		    Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĽCYCH
 
 
-	       ** Wpisz  d$  aby usunšć tekst do końca linii. **
+	      ** Wpisz	d$  aby usunšć tekst do końca linii. **
 
-  1. Wciœnij  <ESC>	aby się upewnić, że jesteœ w trybie Normal.
+  1. Wciœnij  <ESC>  aby się upewnić, że jesteœ w trybie Normal.
 
   2. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
 
   3. Przenieœ kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej  . ).
 
-  4. Wpisz  d$	aby usunšć resztę linii.
+  4. Wpisz  d$  aby usunšć resztę linii.
 
 ---> Ktoœ wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
 
@@ -183,53 +232,99 @@ Teraz możemy kontynuować i przejœć do Lekcji 2.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 2.3.: O POLECENIACH I OBIEKTACH
+		     Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
 
 
-  Format dla polecenia usuwajšcego  d  jest taki:
+  Wiele poleceń zmieniajšcych tekst sš złożone z operatora i ruchu.
+  Format dla polecenia usuwajšcego z operatorem  d  jest taki:
 
-	    [liczba]  d  obiekt      LUB      d  [liczba]  obiekt
+	    d  ruch
 
   Gdzie:
-   liczba - ile razy polecenie ma być wykonane (opcjonalne, domyœlna=1).
-   d	  - polecenie usuwajšce.
-   obiekt - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+   d      - operator usuwania.
+   ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
 
-  Krótka lista obiektów:
-    w - od kursora do końca wyrazu włšczajšc spację.
-    e - od kursora do końca wyrazu NIE włšczajšc spacji.
-    $ - od kursora do końca linii.
+  Krótka lista ruchów:
+    w - do poczštku następnego wyrazu WYŁĽCZAJĽC pierwszy znak.
+    e - do końca bieżšcego wyrazu, WŁĽCZAJĽC ostatni znak.
+    $ - do końca linii, WŁĽCZAJĽC ostatni znak.
+
+W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
+
+UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
+       tak jak to okreœlono.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU
 
-UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
-       polecenia przeniesie kursor tak jak opisano w liœcie obiektów.
 
+   ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiedniš iloœć razy. **
+
+  1. Przenieœ kursor na poczštek linii poniżej zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2w  aby przenieœć kursor o dwa wyrazy do przodu.
+
+  3. Wpisz  3e  aby przenieœć kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
+
+  4. Wpisz  0  (zero) aby przenieœć kursor do poczštku linii.
+
+  5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
+
+
+ ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami po których możesz się poruszać.
+
+  6. PrzejdŸ do lekcji 2.5.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA BY WIĘCEJ USUNĽĆ
+
+
+    ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiedniš iloœć razy. **
+
+  W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik
+  przed ruchem by więcej usunšć:
+	d  liczba  ruch
+
+  1. Przenieœ kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2dw  aby usunšć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
+
+  3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami aby usunšć kolejne wyrazy
+     KAPITALIKAMI jednym poleceniem
+
+---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
+
+UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
+        operatora.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 2.4.: WYJĽTEK DO 'POLECENIE-OBIEKT'
+		      Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
 
 
-		    ** Wpisz  dd   by usunšc całš linię. **
+		   ** Wpisz  dd  aby usunšć całš linię. **
 
-  Z powodu częstoœci usuwania całych linii, projektanci Vim-a zdecydowali, że
-  będzie łatwiej wpisać dwa razy pod rzšd d aby usunšć linię.
+  Z powodu częstoœci usuwania całych linii, projektanci VI zdecydowali, że
+  będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunšć linię.
 
   1. Przenieœ kursor do zdania poniżej.
-  2. Wpisz  dd	aby usunšc wiersz.
+  2. Wpisz  dd  aby usunšc wiersz.
   3. Teraz przenieœ się do czwartego wiersza.
-  4. Wpisz  2dd  (pamiętaj  liczba-polecenie-obiekt) aby usunšc dwia wiersze.
+  4. Wpisz  2dd  aby usunšc dwia wiersze.
 
-      1)  Róże sš czerwone,
-      2)  Błoto jest fajne,
-      3)  Fiołki sš niebieskie,
-      4)  Mam samochód,
-      5)  Zegar podaje czas,
-      6)  Cukier jest słodki,
-      7)  I ty też.
+--->  1)  Róże sš czerwone,
+--->  2)  Błoto jest fajne,
+--->  3)  Fiołki sš niebieskie,
+--->  4)  Mam samochód,
+--->  5)  Zegar podaje czas,
+--->  6)  Cukier jest słodki,
+--->  7)  I ty też.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 2.5.: POLECENIE UNDO (cofnij)
+		      Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
 
 
 	  ** Wciœnij  u  aby cofnšć skutki ostatniego polecenia.
@@ -241,7 +336,7 @@ UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
   3. Teraz wciœnij  u  aby cofnšć skutki ostatniego polecenia.
   4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używajšc polecenia  x .
   5. Teraz wciœnij wielkie U aby przywrócić linię do oryginalnego stanu.
-  6. Teraz wciœnij  u  kilka razy by cofnšć	U  i poprzednie polecenia.
+  6. Teraz wciœnij  u  kilka razy by cofnšć  U  i poprzednie polecenia.
   7. Teraz wpsz CTRL-R (trzymaj równoczeœnie wciœnięte klawisze CTRL i R)
      kilka razy, by cofnšć cofnięcia.
 
@@ -254,62 +349,62 @@ UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
 
-  1. By usunšć znaki od kursora do końca wyrazu wpisz:	 dw
-
-  2. By usunšć znaki od kursora do końca linii wpisz:	 d$
 
+  1. By usunšć znaki od kursora do następnego wyrazu wpisz:   dw
+  2. By usunšć znaki od kursora do końca linii wpisz:    d$
   3. By usunšć całš linię:    dd
-
-  4. Format polecenia w trybie Normal:
-
-    [liczba]  polecenie  obiekt      LUB      polecenie  [liczba]  obiekt
-
-  Gdzie:
-   liczba    - ile razy polecenie ma być wykonane
-   polecenie - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
-   obiekt    - na czym polecenie będzie wykonywane, takie jak  w  (wyraz),
+  4. By powtórzyć ruch poprzedŸ go liczbš:    2w
+  5. Format polecenia zmiany to:
+                operator  [liczba]  ruch
+  gdzie:
+   operator  - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
+   [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
+   ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz), 
 	       $  (do końca linii), etc.
 
-  5. By cofnšć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
+  6. By przejœć do poczštku linii użyj zera:  0
+  7. By cofnšć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
      By cofnšć wszystkie zmiany w linii wpisz:	  U (wielkie U)
      By cofnšć cofnięcia wpisz:			  CTRL-R
 
+
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		       Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
+			 Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
 
 
-	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia po kursorze. **
+	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
 
-  1. Przenieœ kursor do pierwszej linii w zestawie poniżej.
+  1. Przenieœ kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
 
-  2. Wpisz  dd	aby usunšć linię i przechować jš w buforze Vim-a.
+  2. Wpisz  dd  aby usunšć linię i przechować jš w rejestrze Vim-a.
 
-  3. Przenieœ kursor do linii POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
+  3. Przenieœ kursor do linii c), POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
      się znajdować.
 
-  4. W trybie Normal, wciœnij  p  by wstawić linię.
+  4. Wciœnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
 
   5. Powtaj kroki 2. do 4. aż znajdš się w odpowiednim porzšdku.
 
-     d) Jak dwa aniołki.
-     b) Na dole fiołki,
-     c) A my się kochamy,
-     a) Na górze róże,
+---> d) Jak dwa aniołki.
+---> b) Na dole fiołki,
+---> c) A my się kochamy,
+---> a) Na górze róże,
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		    Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastšp)
 
 
-       ** Wpisz  r  a następnie znak by zastšpić znak pod kursorem. **
+	   ** Wpisz  rx  aby zastšpić znak pod kursorem na  x . **
 
   1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
   2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
 
-  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien zastšpić błędny.
+  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastšpić.
 
-  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie poprawna.
+  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka jak druga.
 
 --->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoœ wciznšł perę złych klawirzy!
 --->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoœ wcisnšł parę złych klawiszy!
@@ -321,18 +416,17 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 3.3.: POLECENIE CHANGE (zmień)
+		     Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
 
-     ** By zmienić całe słowo lub jego częœć wpisz  cw  (change word). **
+		 ** By zmienić do końca wyrazu wpisz  ce . **
 
   1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
   2. Umieœć kursor na  u  w lunos.
 
-  3. Wpisz  cw	i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw 'inia').
+  3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
 
-  4. Wciœnij <ESC> i przejdŸ do następnego błędu (pierwszy znak, który ma
-     ulec zmianie).
+  4. Wciœnij <ESC> i przejdŸ do następnej planowanej zmiany.
 
   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
      jak drugie.
@@ -340,20 +434,21 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo.
 ---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
 ---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używajšc polecenia zmień.
 
-  Zauważ, że  cw  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
+  Zauważ, że  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
   Insert (wprowadzanie).
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		      Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĽC c
 
 
-       ** Polecenie change używa takich samych obiektów jak delete. **
+	** Polecenie change używa takich samych ruchów jak delete. **
 
-  1. Polecenie change działa tak samo jak delete. Format wyglšda tak:
+  1. Operator change działa tak samo jak delete. Format wyglšda tak:
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	    c   [liczba]   ruch
 
-  2. Obiekty sš także takie same, np.:	w  (wyraz),  $	(koniec linii), etc.
+  2. Ruchy sš także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
 
   3. Przenieœ się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
@@ -364,7 +459,7 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglšdal tak jak drugi.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używajšc polecenia  c$ .
 
-
+UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
@@ -377,69 +472,69 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo.
   2. By zamienić znak pod kursorem wciœnij  r  a potem znak, który ma zastšpić
      oryginalny.
 
-  3. Polecenie change pozwala Ci na zastšpienie wyszczególnionego obiektu
-     od kursora do końca obiektu. Np. wpisz  cw  aby zamienić tekst od
-     kursora do końca wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
+  3. Operator change pozwala Ci na zastšpienie od kursora do miejsca gdzie
+     zabrałby cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
+     wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
 
   4. Format do polecenia change (zmień):
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	c   [liczba]   obiekt
 
      Teraz przejdŸ do następnej lekcji.
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 4.1.: LOKALIZACJA ORAZ STATUS PLIKU
+	       Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
 
        ** Naciœnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
-	  pliku. Naciœnij SHIFT-G aby przejœć do linii w pliku. **
+	  pliku. Naciœnij  G  aby przejœć do linii w pliku. **
 
   UWAGA: Przeczytaj całš lekcję zanim wykonasz jakieœ polecenia!!!
 
-  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciœnij  g . Na dole strony pojawi się pasek
-     statusu z nazwš pliku i numerem linii, w której jesteœ. Zapamiętaj numer
-     linii dla potrzeb kroku 3.
-
-  2. Wciœnij SHIFT-G aby przejœć na koniec pliku.
+  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciœnij  g . Używamy notacji CTRL-G. 
+     Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwš pliku i pozycjš w pliku.
+     Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
 
-  3. Wpisz numer linii, w której byłeœ a potem SHIFT-G.  To przeniesie Cię
-     z powrotem do linii, w której byłeœ kiedy wcisnšłeœ CTRL-G (kiedy
-     wpisujesz numery NIE pojawiajš się one na ekranie).
-
-  4. Jeœli czujesz się wystarczajšco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
+UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
+       Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wyjaœnione w lekcji 6.).
 
+  2. Wciœnij G aby przejœć na koniec pliku.
+     Wciœnij  gg  aby przejœć do poczštku pliku.
 
+  3. Wpisz numer linii, w której byłeœ a potem  G . To przeniesie cię
+     z powrotem do linii, w której byłeœ kiedy wcisnšłeœ CTRL-G.
 
+  4. Jeœli czujesz się wystarczajšco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			 Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
 
 
-	    ** Wpisz  /  a następnie wyrażenie aby je znaleŸć. **
+	     ** Wpisz  /  a następnie wyrażenie aby je znaleŸć. **
 
   1. W trybie Normal wpisz  / . Zauważ, że znak ten, oraz kursor pojawiš
-     się na dole ekranu tak samo jak polecenie	: .
+     się na dole ekranu tak samo jak polecenie  : .
 
   2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
 
   3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciœnij  n .
-     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciœnij SHIFT-N.
+     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciœnij  N .
 
   4. Jeœli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
 
----> Kiedy polecenie 'szukaj' osišgnie koniec pliku, przeszukiwanie
-     zacznie się od poczštku pliku.
-
-  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błšd; 'błond' to błšd.
-
+  5. Aby wrócić gdzie byłeœ wciœnij  CTRL-O. Powtarzaj by wrócić dalej. CTRL-I
+     idzie do przodu.
 
+UWAGA:  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błšd; 'błond' to błšd.
+UWAGA:  Kiedy szukanie osišgnie koniec pliku będzie kontynuowało od poczštku
+o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĽCYCH NAWIASÓW
 
 
-	      ** Wpisz	%  by znaleŸć pasujšcy ),], lub } . **
+		** Wpisz  %  by znaleŸć pasujšcy ),], lub } . **
 
   1. Umieœć kursor na którymœ z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -449,6 +544,8 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo.
 
   4. Wciœnij  %  aby przenieœć kursor z powrotem do parujšcego nawiasu.
 
+  5. Przenieœ kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
+
 ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
 
 UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
@@ -456,10 +553,8 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
 
 
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		  Lekcja 4.4.: INNA METODA POPRAWIANIA BŁĘDÓW
+		  Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
 
 
 	 ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
@@ -469,41 +564,41 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauważ, że to polecenie zmienia
      tylko pierwsze wystšpienie 'czaas' w linii.
 
-  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  oznacza zamianę (substytucję)
-     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystšpienia w linii.
+  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
+     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystšpienia 'czaas' w linii.
 
 ---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
 
   4. Aby zmienić wszystkie wystšpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
-     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# sš numerami dwóch linii.
-     Wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystšpienia w całym pliku.
-
-
-
+     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# sš numerami linii ograniczajšcych
+                               region gdzie ma nastšpić zamiana.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystšpienia w całym pliku.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystšpienia w całym
+                               pliku, proszšc o potwierdzenie za każdym razem
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
 
-
-  1. CTRL-G  pokaże Twojš pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
-     Cię do końca pliku.  SHIFT-G poprzedzony liczbš przenosi Cię do linii
-     o tym numerze.
+  1. CTRL-G   pokaże Twojš pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
+	      cię do końca pliku.
+     G        przenosi do końca pliku.
+     liczba G przenosi do linii [liczba].
+     gg       przenosi do pierwszej linii.
 
   2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
      Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
      Po wyszukiwaniu wciœnij  n  by znaleŸć następne wystšpienie szukanej
-     frazy tym samym kierunku lub Shift-N by szukać w kierunku przeciwnym.
+     frazy tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
+     CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
 
   3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
      parujšcy znak.
 
-  4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii wpisz	   :s/stary/nowy
-     By zamienić wszystkie stary na nowy w linii wpisz	   :s/stary/nowy/g
-     By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz	   :#,#s/stary/nowy/g
-     By zamienić wszystkie wystšpienia w pliku wpisz	   :%s/stary/nowy/g
+  4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii wpisz      :s/stary/nowy
+     By zamienić wszystkie stary na nowy w linii wpisz     :s/stary/nowy/g
+     By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
+     By zamienić wszystkie wystšpienia w pliku wpisz       :%s/stary/nowy/g
      By Vim prosił Cię o potwierdzienie dodaj 'c'	   :%s/stary/nowy/gc
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		 Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
 
@@ -518,11 +613,11 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
   3. Jako przykład wpisz  ls  za  !  a następnie wciœnij <ENTER>. To polecenie
      pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyœ był przy znaku zachęty
-     powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeœli	ls  nie działa.
-
----> Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
----> Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszš być zakończone <ENTER>.
+     powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeœli  ls  nie działa.
 
+Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
+Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszš być zakończone <ENTER>.
+        Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
 
 
 
@@ -531,9 +626,9 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 		    Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
 
 
-	    ** By zachować zmiany w pliku wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
+	   ** By zachować zmiany w tekœci wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
 
-  1. Wpisz  :!dir  lub	:!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
+  1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
      Już wiesz, że musisz wcisnšć <ENTER> po tym.
 
   2. Wybierz nazwę pliku jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
@@ -541,63 +636,63 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwš pliku jakš wybrałeœ.)
 
   4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwš TEST.
-     By to sprawdzić wpisz  :!dir , żeby znowu zobaczyć listę plików.
+     By to sprawdzić wpisz  :!dir  lub  :!ls , żeby znowu zobaczyć listę plików.
 
----> Zauważ, że gdybyœ teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
-     komendš  vim TEST , plik byłby dokładnš kopiš tutoriala kiedy go
-     zapisywałeœ.
+Uwaga: Zauważ, że gdybyœ teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
+       komendš  vim TEST , plik byłby dokładnš kopiš tutoriala kiedy go
+       zapisywałeœ.
 
   5. Teraz usuń plik wpisujšc:		   :!rm TEST
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		Lekcja 5.3.: SELEKTYWNE POLECENIE WRITE (zapisz)
+		    Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
 
 
-	   ** By zachować częœć pliku wpisz	:#,# w NAZWA_PLIKU **
+	  ** By zachować częœć pliku wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
 
-  1. Jeszcze raz wpisz	:!dir  lub  :!ls  by uzyskać listę plików
-     w katalogu i wybierz odpowiedniš nazwę takš jak TEST.
+  1. Przenieœ kursor do tego wiersza.
 
-  2. Przenieœ kursor na góre tej strony i wciœnij CTRL-G by uzyskać
-     numer linii. ZAPAMIĘTAJ TĘ LICZBĘ!
+  2. Wciœnij  v  i przenieœ kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
+     podœwietlony.
 
-  3. Teraz przenieœ się na dół strony i wpisz  CTRL-G znowu.  ZAPAMIĘTAJ
-     NUMER TAKŻE TEJ LINII!
+  3. Wciœnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
 
-  4. By zachować JEDYNIE częœć pliku wpisz  :#,# w TEST   gdzie  #,# to
-     dwie liczby jakie zapamiętałeœ (góra, dół ekranu), a TEST to nazwa
-     Twojego pliku.
-
-  5. Ponownie sprawdŸ czy ten plik tam jest ( :!dir ), ale NIE usuwaj go.
+  4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
+     Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciœniesz Enter.
 
+  5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj  :!dir  lub  :!ls , żeby to
+     zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
 
+UWAGA: Wciœnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem by
+       zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora by zrobić coœ
+       z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĽCZENIE PLIKÓW
 
 
-	   ** By wstawić zawartoœć pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
-
-  1. Wpisz  :!dir  by się upewnić, ze Twój plik TEST został poprawnie
-     zapamiętany.
+	    ** By wstawić zawartoœć pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
 
-  2. Umieœć kursor na górze strony.
+  1. Umieœć kursor tuż powyżej tej linii.
 
-UWAGA: Po wykonaniu kroku 3. ponownie zobaczysz Lekcję 5.3. Potem przejdŸ
+UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdŸ
        do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
 
-  3. Teraz wczytaj plik TEST używajšc polecenia  :r TEST , gdzie TEST
+  2. Teraz wczytaj plik TEST używajšc polecenia  :r TEST , gdzie TEST
      jest nazwš pliku.
+     Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem.
 
-UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
-
-  4. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
+  3. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
      teraz sš dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
 
+UWAGA: Możesz też wczytać wyjœcie zewnętrznego polecenia. Na przykład
+       :r !ls  wczytuje wyjœcie polecenia ls i umieszcza je pod kursorem.
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-			       LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
+			     LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
 
 
   1.  :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne.
@@ -610,12 +705,12 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
   2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazwš NAZWA_PLIKU.
 
-  3.  :#,#w NAZWA_PLIKU  zapisuje linie od # do # w pliku NAZWA_PLIKU.
+  3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
 
   4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
-      bieżšcego pliku po kursorze.
-
+      bieżšcego pliku poniżej kursora.
 
+  5.  :r !dir  wczytuje wyjœcie polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
 
 
 
@@ -623,7 +718,7 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 		      Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz)
 
 
-      ** Wpisz	o  by otworzyć linię poniżej kursora i przenieœć się do
+      ** Wpisz  o  by otworzyć linię poniżej kursora i przenieœć się do
 	 trybu Insert (wprowadzanie). **
 
   1. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
@@ -631,16 +726,16 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
   2. Wpisz  o  (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieœć się
      do trybu Insert (wprowadzanie).
 
-  3. Teraz przepisz linię oznaczonš ---> i wciœnij <ESC> by wyjœć
-     z trybu Insert (wprowadzanie).
+  3. Wpisz trochę tekstu i wciœnij <ESC> by wyjœć z trybu Insert (wprowadzanie).
 
----> Po wciœnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie
-     Insert (wprowadzanie).
+---> Po wciœnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
 
   4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciœnij wielkie  O  zamiast małego
      o . Wypróbuj to na linii poniżej.
 
- Otwórz linię powyżej wciskajšc SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+---> Otwórz linię powyżej wciskajšc SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		     Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
@@ -648,137 +743,203 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
 		  ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
 
-  1. Przenieœ kursor do końca pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
-     Zrób to wciskajšc	$  w trybie Normal.
+  1. Przenieœ kursor do poczštku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+  2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
 
-  2. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
-     Wielkie A dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
 
-Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
-       <ESC>, strzałka w prawo i ostatecznie  x , tylko po to by dodać
-       tekst na końcu linii.
+  4. Dokończ wyraz tak jak w linii poniżej. Wciœnij <ESC> aby opuœcić tryb
+     Insert.
 
-  3. Teraz dokończ pierwszš linię. Zauważ także, że  append  (dodaj)
-     działa tak samo jak tryb Insert (wprowadzanie) z wyjštkiem tego gdzie
-     tekst jest wstawiany.
+  5. Użyj  e  by przejœć do kolejnego niedokończonego wyraze i powtarzaj kroki
+     3. i 4.
 
----> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć
+---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
 ---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
 
+Uwaga:  a ,  i  and  A  prowadzš do trybu Insert, jedynš różnicš jest miejsce
+       gdzie nowe znaki będš dodawane.
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
 
 
-	   ** Wpisz wielkie  R	by zamienić więcej niż jeden znak. **
+	   ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
 
-  1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+  1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieœ
+     kursor do pierwszego  xxx .
+
+  2. Wciœnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastšpi on
+     xxx.
 
-  2. Umieœć kursor na poczštku pierwszego wyrazu, który rózni się od
-     drugiej linii oznaczonej ---> (wyraz 'ostatni').
+  3. Wciœnij <ESC> by opuœcić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
+     niezmieniona.
 
-  3. Teraz wpisz  R  i zamień resztę tekstu w pierwszej linii przez
-     nadpisanie nad starym tekstem tak aby pierwsza linia brzmiała tak samo
-     jak druga.
+  5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
+
+---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
+---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
+
+UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejšcy
+       znak.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
 
----> To make the first line the same as the last on this page use the keys.
----> To make the first line the same as the second, type R and the new text.
 
-  4. Zauważ, że kiedy wciœniesz <ESC> aby wyjœć niezmieniony tekst
-     pozostaje.
+       ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
 
+  1. PrzejdŸ do linii oznaczonej ---> i umieœc kursor za "a)".
 
+  2. WejdŸ w tryb Visual  v  i przenieœ kursor na poczštek "pierwszy".
+
+  3. Wciœnij  y  aby yankować (kopiować) podœwietlony tekst.
+
+  4. Przenieœ kursor do końca następnej linii:  j$
+
+  5. Wciœnij  p  aby wpakować (paste) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
+
+  6. Użyj trybu Visual aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdŸ do końca
+     następnej linii  j$ i upakuj tam tekst z  p .
+
+--->  a) to jest pierwszy element.
+      b)
+Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-			 Lekcja 6.4.: USTAWIANIE OPCJI
+			 Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
 
 
 ** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkoœć liter **
 
-  1. Szukaj 'ignore' wpisujšc (w trybie Normal):
-     /ignore
+  1. Szukaj 'ignore' wpisujšc:    /ignore<ENTER>
      Powtórz szukanie kilka razy naciskajšc klawisz  n .
 
   2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkoœć liter) poprzez
      wpisanie:		:set ic
 
-  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskujšc: n
-     Powtórz szukanie kilka razy naciskajšc klawisz  n .
+  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskujšc:  n
+     Zauważ, że Ignore i IGNORE także sš teraz znalezione.
 
-  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':
-     :set hls is
+  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
 
   5. Teraz wprowadŸ polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
-     /ignore
+     /ignore<ENTER>
 
+  6. Aby wyłšczyć ignorowanie wielkoœci liter:  :set noic
 
+Uwaga: Aby usunšć podœwietlanie dopasowań wpisz:   :nohlsearch
+Uwaga: Aby ignorować wielkoœć liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
 
 
-  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora i umieszcza kursor
-     w otwartej linii w trybie Insert (wprowadzanie).
-     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ linii, w której
-     znajduje się kursor.
-
+  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
+     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
   2. Wpisz  a  by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
-     Wpisanie wielkiego  A  automatycznie dodaje tekst na końcu linii.
-
-  3. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
+     Wpisanie wielkiego  A  dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
+  4. Operato  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja, paste) go.
+  5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
      nie zostanie wciœnięty <ESC>.
-
-  4. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx".
-
-
+  6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Nietkóre opcje:
+	'ic' 'ignorecase'	ignoruj wielkoœć znaków
+	'is' 'incsearch'	pokaż częœciowe dopasowania
+	'hls' 'hlsearch'	podœwietl wszystkie dopasowania
+     Możesz użyć zarówno długiej jak i krótkiej formy.
+  7. Dodaj "no" aby wyłšczyć opcję:   :set noic
 
 
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		       LEKCJA 7. POLECENIA POMOCY ON-LINE
-
+			LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC 
 
 		      ** Użycie systemu pomocy on-line **
 
   Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zaczšć spróbuj jednej
   z trzech możliwoœci:
-
 	- wciœnij klawisz <HELP> (jeœli takowy posiadasz)
 	- wciœnij klawisz <F1> (jeœli takowy posiadasz)
 	- wpisz   :help<ENTER>
 
-  Wpisz   :q<ENTER>   by zamknšc okno pomocy.
+  Przeczytaj tekst w oknie pomocy  aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
+  wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
+  wpisz :q<ENTER>        aby zamknšć okno pomocy.
 
   Możesz też znaleŸć pomoc na każdy temat podajšc argument polecenia ":help".
   Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnšć <ENTER>):
 
   :help w
-  :help c_<T
+  :help c_CTRL-D
   :help insert-index
   :help user-manual
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     LEKCJA 8. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
+		   LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
 
-		      ** Włšczanie możliwoœci Vim-a **
+			 ** Włšcz możliwoœci Vim-a **
 
   Vim ma o wiele więcej możliwoœci niż Vi, ale większoœć z nich jest domyœlnie
   wyłšczona. Jeœli chcesz włšczyć te możliwoœci na starcie musisz utworzyć
   plik "vimrc".
 
   1. Poczštek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
-     :edit ~/.vimrc	     dla Unixa
-     :edit $VIM/_vimrc	     dla MS-Windows
-
+     :edit ~/.vimrc	     dla Uniksa
+     :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
   2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
      :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
-
   3. Zapisz plik:
-     :write
+     :w
 
   Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podœwietlania
   składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
   "vimrc".
+  Aby uzyskać więcej informacji wpisz     :help vimrc-intro
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
+
+
+	      ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
+
+  1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilnoœci:   :set nocp
+
+  2. Zerknij jakie pliki sš w bieżšcm katalogu:   :!ls   lub   :!dir
+
+  3. Wpisz poczštek polecenia:   :e
+
+  4. Wciœnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń jakie zaczynajš się na "e".
+
+  5. Wciœnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
+
+  6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejšcego pliku:   :edit FIL
+
+  7. Wciœnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeœli jest niepowtarzalna).
+
+UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnšć CTRL-D i <TAB>.
+       Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			    Lekcja 7. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Wpisz  :help  lub wciœnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
+
+  2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
+
+  3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
+
+  4. Wpisz  :q  aby zamknšć okno pomocy.
+
+  5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
+
+  6. Po poleceniu  : , wciœnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
+     Wciœnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
+
+
+
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 
@@ -826,5 +987,5 @@ Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
   Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
   Sierpień 2001,
   rev. Marzec 2002
+  2nd rev. Wrzesień 2004
   Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
-
diff --git a/runtime/tutor/tutor.pl.utf-8 b/runtime/tutor/tutor.pl.utf-8
new file mode 100644
index 000000000..8f6805e23
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl.utf-8
@@ -0,0 +1,991 @@
+===============================================================================
+=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
+===============================================================================
+
+     Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
+     wyjaśnić je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyć
+     Cię posługiwać się wystarczająco wieloma komendami byś mógł łatwo
+     używać Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
+
+     Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
+     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  
+	 
+	 UWAGA:
+	 Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób
+	 wcześniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą
+	 "vimtutor" to juĹź pracujesz na kopii).
+
+     Ważne jest, byś pamiętał, że przewodnik ten został zaprojektowany do
+     nauki poprzez ćwiczenia. To oznacza, że musisz wykonywać polecenia
+     by nauczyć się ich prawidłowo. Jeśli będziesz jedynie czytał tekst
+     szybko zapomnisz wiele poleceń!
+
+     Teraz upewnij się, że nie masz wciśniętego CapsLocka i wciskaj  j
+     tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
+
+       ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
+
+	       ^
+	       k		      WskazĂłwka:  h jest po lewej
+	  < h	  l >				  l jest po prawej
+	       j				  j wygląda jak strzałka w dół
+	       v
+  1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
+
+  2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
+     Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
+
+  3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
+
+Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC> by wrócić do
+       trybu Normal. Wtedy powtĂłrz polecenie.
+
+Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając  hjkl  będziesz
+       w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
+	   Naprawdę!
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
+
+ !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję.!!
+
+  1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
+  2. Wpisz:			:q!<ENTER>.
+     To spowoduje wyjście z edytora PORZUCAJĄC wszelkie zmiany jakie
+     zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść
+     wpisz:			:wq<ENTER>
+
+  3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
+     do tutoriala. Czyli:	vimtutor<ENTER>
+
+  4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
+     wyjść i wrócić do edytora.
+
+UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeś. W następnych
+lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
+
+  5. Przenieś kursor do lekcji 1.3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		 Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+
+	    ** Wciśnij  x  aby usunąć znak pod kursorem. **
+
+  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. By poprawić błędy, naprowadź kursor na znak do usunięcia.
+
+  3. Wciśnij  x  aby usunąć niechciany znak.
+
+  4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopĂłki zdanie nie jest poprawne.
+
+---> Kkrowa prrzeskoczyła prrzez ksiiężycc.
+
+  5. Teraz kiedy zdanie jest poprawione przejdĹş do Lekcji 1.4.
+
+UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	   Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
+
+
+		  ** Wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. Aby poprawić pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym
+     gdzie tekst ma być wstawiony.
+
+  3. Wciśnij  i  a następnie wpisz konieczne poprawki.
+
+  4. Po poprawieniu błędu wciśnij <ESC> by wrócić do trybu Normal.
+     Powtarzaj kroki 2. do 4. aby poprawić całe zdanie.
+
+---> W tej brkje trochę .
+---> W tej linii brakuje trochę tekstu.
+
+  5. Kiedy czujesz się swobodnie wstawiając tekst przejdź do
+     podsumowania poniĹźej.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	   Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
+
+
+		   ** Wciśnij  A  by dodać tekst. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+     Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
+
+  2. Wciśnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
+
+  3. Kiedy tekst został dodany, wciśnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
+
+  4. Przenieś kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2 i 3
+     aby poprawić zdanie.
+
+---> Brakuje tu tro
+     Brakuje tu trochę tekstu.
+---> Tu też trochę bra
+     Tu też trochę brakuje.
+
+  5. Kiedy już utrwaliłeś ćwiczenie przejdź do lekcji 1.6.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
+
+
+		  ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjść. **
+
+   !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczyaj całą lekcję !!
+
+  1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
+
+  2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
+     "vim" jest poleceniem uruchamiającym edytor Vimm. 'tutor' to nazwa pliku
+     jaki chcesz edytować. Użyj pliku jaki może zostać zmieniony.
+
+  3. Dodaj i usuń tekst tak jak się nauczyłeś w poprzednich lekcjach.
+
+  4. Zapisz plik ze zmianami w opuść Vima:  :wq<ENTER>
+
+  5. Uruchom ponownie vimtutor i przejdĹş do podsumowania lekcji.
+
+  6. Po przeczytaniu wszystkich krokĂłw i zrozumieniu ich: wykonaj je.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
+
+  1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy  hjkl .
+       h (w lewo)	 j (w dół)	 k (do góry)		l (w prawo)
+
+  2. By wejść do Vim-a (z powłoki) wpisz:
+			    vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
+
+  3. By wyjść z Vim-a wpisz:
+			    <ESC> :q!<ENTER>  by usunąc wszystkie zmiany.
+	     LUB:	    <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
+
+  4. By usunąć znak pod kursorem wciśnij:  x
+
+  5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
+	i         wpisz tekst      <ESC> wstawi przed kursorem
+	A         wpisz tekst      <ESC> doda na końcu linii
+
+UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
+lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
+
+Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
+
+
+		      ** Wpisz  dw  by usunąc wyraz. **
+
+  1. Wciśnij  <ESC>  by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
+
+  2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  3. Przesuń kursor na początek wyrazu, które chcesz usunąć.
+
+  4. Wpisz   dw   by usunąc wyraz.
+
+  UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w . 
+	 Jeśli zobaczysz inny znak wpisałeś coś źle, wciśnij <ESC> i zacznij
+	 od początku.
+
+---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
+
+  5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie będzie poprawne, potem
+  przejdĹş do Lekcji 2.2.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĄCYCH
+
+
+	      ** Wpisz	d$  aby usunąć tekst do końca linii. **
+
+  1. Wciśnij  <ESC>  aby się upewnić, że jesteś w trybie Normal.
+
+  2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  3. Przenieś kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej  . ).
+
+  4. Wpisz  d$  aby usunąć resztę linii.
+
+---> Ktoś wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
+
+
+  5. Przejdź do Lekcji 2.3. by zrozumieć co się stało.
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		     Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
+
+
+  Wiele poleceń zmieniających tekst są złożone z operatora i ruchu.
+  Format dla polecenia usuwającego z operatorem  d  jest taki:
+
+	    d  ruch
+
+  Gdzie:
+   d      - operator usuwania.
+   ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+
+  KrĂłtka lista ruchĂłw:
+    w - do początku następnego wyrazu WYŁĄCZAJĄC pierwszy znak.
+    e - do końca bieżącego wyrazu, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+    $ - do końca linii, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+
+W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
+
+UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
+       tak jak to określono.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 2.4.: UĹťYCIE MNOĹťNIKA DLA RUCHU
+
+
+   ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiednią ilość razy. **
+
+  1. Przenieś kursor na początek linii poniżej zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2w  aby przenieść kursor o dwa wyrazy do przodu.
+
+  3. Wpisz  3e  aby przenieść kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
+
+  4. Wpisz  0  (zero) aby przenieść kursor do początku linii.
+
+  5. PowtĂłrz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
+
+
+ ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami po których możesz się poruszać.
+
+  6. PrzejdĹş do lekcji 2.5.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA BY WIĘCEJ USUNĄĆ
+
+
+    ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiednią ilość razy. **
+
+  W wyĹźej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnoĹźnik
+  przed ruchem by więcej usunąć:
+	d  liczba  ruch
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2dw  aby usunąć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
+
+  3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami aby usunąć kolejne wyrazy
+     KAPITALIKAMI jednym poleceniem
+
+---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
+
+UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
+        operatora.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		      Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
+
+
+		   ** Wpisz  dd  aby usunąć całą linię. **
+
+  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci VI zdecydowali, że
+  będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunąć linię.
+
+  1. Przenieś kursor do zdania poniżej.
+  2. Wpisz  dd  aby usunąc wiersz.
+  3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
+  4. Wpisz  2dd  aby usunąc dwia wiersze.
+
+--->  1)  Róże są czerwone,
+--->  2)  Błoto jest fajne,
+--->  3)  Fiołki są niebieskie,
+--->  4)  Mam samochĂłd,
+--->  5)  Zegar podaje czas,
+--->  6)  Cukier jest słodki,
+--->  7)  I ty teĹź.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		      Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
+
+
+	  ** Wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
+		 U zaś, by cofnąć skutki dla całej linii. **
+
+  1. Przenieś kursor do zdania poniżej oznaczonego ---> i umieść go na
+     pierwszym błędzie.
+  2. Wpisz  x  aby usunąć pierwszy niechciany znak.
+  3. Teraz wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
+  4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używając polecenia  x .
+  5. Teraz wciśnij wielkie U aby przywrócić linię do oryginalnego stanu.
+  6. Teraz wciśnij  u  kilka razy by cofnąć  U  i poprzednie polecenia.
+  7. Teraz wpsz CTRL-R (trzymaj równocześnie wciśnięte klawisze CTRL i R)
+     kilka razy, by cofnąć cofnięcia.
+
+---> Poopraw blędyyy w teej liniii i zaamiień je prrzez coofnij.
+
+  8. To są bardzo pożyteczne polecenia.
+
+     PrzejdĹş teraz do podsumowania Lekcji 2.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. By usunąć znaki od kursora do następnego wyrazu wpisz:   dw
+  2. By usunąć znaki od kursora do końca linii wpisz:    d$
+  3. By usunąć całą linię:    dd
+  4. By powtórzyć ruch poprzedź go liczbą:    2w
+  5. Format polecenia zmiany to:
+                operator  [liczba]  ruch
+  gdzie:
+   operator  - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
+   [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
+   ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz), 
+	       $  (do końca linii), etc.
+
+  6. By przejść do początku linii użyj zera:  0
+  7. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
+     By cofnąć wszystkie zmiany w linii wpisz:	  U (wielkie U)
+     By cofnąć cofnięcia wpisz:			  CTRL-R
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			 Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
+
+
+	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
+
+  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w rejestrze Vim-a.
+
+  3. Przenieś kursor do linii c), POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
+     się znajdować.
+
+  4. Wciśnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
+
+  5. Powtaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
+
+---> d) Jak dwa aniołki.
+---> b) Na dole fiołki,
+---> c) A my się kochamy,
+---> a) Na górze róşe,
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
+
+
+	   ** Wpisz  rx  aby zastąpić znak pod kursorem na  x . **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+  2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
+
+  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastąpić.
+
+  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka jak druga.
+
+--->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoś wciznął perę złych klawirzy!
+--->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
+
+  5. Teraz czas na Lekcję 3.3.
+
+
+UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		     Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
+
+		 ** By zmienić do końca wyrazu wpisz  ce . **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. Umieść kursor na  u  w lunos.
+
+  3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
+
+  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnej planowanej zmiany.
+
+  5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
+     jak drugie.
+
+---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
+---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
+
+  ZauwaĹź, Ĺźe  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale takĹźe zmienia tryb na
+  Insert (wprowadzanie).
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		      Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
+
+
+	** Polecenie change uĹźywa takich samych ruchĂłw jak delete. **
+
+  1. Operator change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
+
+	    c   [liczba]   ruch
+
+  2. Ruchy są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
+
+  3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+  4. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
+
+  5. Wpisz  c$ , popraw koniec wiersza i wciśnij <ESC>.
+
+---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglądal tak jak drugi.
+---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia  c$ .
+
+UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Aby wstawić tekst, który został wcześniej usunięty wciśnij  p . To
+     polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (jeśli cała linia
+     została usunięta, zostanie ona umieszczona w linii poniżej kursora).
+
+  2. By zamienić znak pod kursorem wciśnij  r  a potem znak, który ma zastąpić
+     oryginalny.
+
+  3. Operator change pozwala Ci na zastąpienie od kursora do miejsca gdzie
+     zabrałby cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
+     wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
+
+  4. Format do polecenia change (zmień):
+
+	c   [liczba]   obiekt
+
+     Teraz przejdź do następnej lekcji.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	       Lekcja 4.1.: POŁOŝENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
+
+       ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
+	  pliku. Naciśnij  G  aby przejść do linii w pliku. **
+
+  UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
+
+  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Używamy notacji CTRL-G. 
+     Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwą pliku i pozycją w pliku.
+     Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
+
+UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
+       Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wyjaśnione w lekcji 6.).
+
+  2. Wciśnij G aby przejść na koniec pliku.
+     Wciśnij  gg  aby przejść do początku pliku.
+
+  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem  G . To przeniesie cię
+     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G.
+
+  4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			 Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
+
+
+	     ** Wpisz  /  a następnie wyrażenie aby je znaleźć. **
+
+  1. W trybie Normal wpisz  / . Zauważ, że znak ten, oraz kursor pojawią
+     się na dole ekranu tak samo jak polecenie  : .
+
+  2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
+
+  3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij  n .
+     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij  N .
+
+  4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
+
+  5. Aby wrócić gdzie byłeś wciśnij  CTRL-O. Powtarzaj by wrócić dalej. CTRL-I
+     idzie do przodu.
+
+UWAGA:  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
+UWAGA:  Kiedy szukanie osiągnie koniec pliku będzie kontynuowało od początku
+o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
+
+
+		** Wpisz  %  by znaleźć pasujący ),], lub } . **
+
+  1. Umieść kursor na którymś z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. Teraz wpisz znak  % .
+
+  3. Kursor powinien się znaleźć na parującym nawiasie.
+
+  4. Wciśnij  %  aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
+
+  5. Przenieś kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
+
+---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
+
+UWAGA: Ta funkcja jest bardzo uĹźyteczna w debuggowaniu programu
+       z niesparowanymi nawiasami!
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
+
+
+	 ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
+
+  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  ZauwaĹź, Ĺźe to polecenie zmienia
+     tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
+
+  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
+     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia 'czaas' w linii.
+
+---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
+
+  4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
+     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami linii ograniczających
+                               region gdzie ma nastąpić zamiana.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystąpienia w całym
+                               pliku, prosząc o potwierdzenie za każdym razem
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
+
+  1. CTRL-G   pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
+	      cię do końca pliku.
+     G        przenosi do końca pliku.
+     liczba G przenosi do linii [liczba].
+     gg       przenosi do pierwszej linii.
+
+  2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
+     Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
+     Po wyszukiwaniu wciśnij  n  by znaleźć następne wystąpienie szukanej
+     frazy tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
+     CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
+
+  3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
+     parujący znak.
+
+  4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii wpisz      :s/stary/nowy
+     By zamienić wszystkie stary na nowy w linii wpisz     :s/stary/nowy/g
+     By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
+     By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku wpisz       :%s/stary/nowy/g
+     By Vim prosił Cię o potwierdzienie dodaj 'c'	   :%s/stary/nowy/gc
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		 Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
+
+
+	** Wpisz  :!  a następnie zewnętrzne polecenie by je wykonać. **
+
+  1. Wpisz znajome polecenie  :  by ustawić kursor na dole ekranu. To pozwala
+     na wprowadzenie polecenia.
+
+  2. Teraz wstaw  !  (wykrzyknik). To umoĹźliwi Ci wykonanie dowolnego
+     zewnętrznego polecenia powłoki.
+
+  3. Jako przykład wpisz  ls  za  !  a następnie wciśnij <ENTER>. To polecenie
+     pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
+     powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeśli  ls  nie działa.
+
+Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
+Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
+        Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
+
+
+	   ** By zachować zmiany w tekści wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
+
+  1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
+     Już wiesz, że musisz wcisnąć <ENTER> po tym.
+
+  2. Wybierz nazwę pliku jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
+
+  3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
+
+  4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
+     By to sprawdzić wpisz  :!dir  lub  :!ls , żeby znowu zobaczyć listę plików.
+
+Uwaga: Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
+       komendą  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
+       zapisywałeś.
+
+  5. Teraz usuń plik wpisując:		   :!rm TEST
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
+
+
+	  ** By zachować część pliku wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
+
+  1. Przenieś kursor do tego wiersza.
+
+  2. Wciśnij  v  i przenieś kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
+     podświetlony.
+
+  3. Wciśnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
+
+  4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, ktĂłry jeszcze nie istnieje.
+     Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciśniesz Enter.
+
+  5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. UĹźyj  :!dir  lub  :!ls , Ĺźeby to
+     zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
+
+UWAGA: Wciśnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem by
+       zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora by zrobić coś
+       z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		   Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
+
+
+	    ** By wstawić zawartość pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
+
+  1. Umieść kursor tuż powyżej tej linii.
+
+UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdĹş
+       do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
+
+  2. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
+     jest nazwą pliku.
+     Wczytany plik jest umieszczony poniĹźej linii z kursorem.
+
+  3. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
+     teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
+
+UWAGA: Możesz też wczytać wyjście zewnętrznego polecenia. Na przykład
+       :r !ls  wczytuje wyjście polecenia ls i umieszcza je pod kursorem.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
+
+
+  1.  :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne.
+
+      Użytecznymi przykładami są:
+
+	  :!dir  -  pokazuje spis plikĂłw w katalogu.
+
+	  :!rm NAZWA_PLIKU  -  usuwa plik NAZWA_PLIKU.
+
+  2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
+
+  3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
+
+  4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
+      bieżącego pliku poniżej kursora.
+
+  5.  :r !dir  wczytuje wyjście polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		      Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwĂłrz)
+
+
+      ** Wpisz  o  by otworzyć linię poniżej kursora i przenieść się do
+	 trybu Insert (wprowadzanie). **
+
+  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  o  (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
+     do trybu Insert (wprowadzanie).
+
+  3. Wpisz trochę tekstu i wciśnij <ESC> by wyjść z trybu Insert (wprowadzanie).
+
+---> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
+
+  4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciśnij wielkie  O  zamiast małego
+     o . WyprĂłbuj to na linii poniĹźej.
+
+---> Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		     Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
+
+
+		  ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
+
+  1. Przenieś kursor do początku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
+
+  2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
+
+  3. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
+
+  4. Dokończ wyraz tak jak w linii poniżej. Wciśnij <ESC> aby opuścić tryb
+     Insert.
+
+  5. Użyj  e  by przejść do kolejnego niedokończonego wyraze i powtarzaj kroki
+     3. i 4.
+
+---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
+---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
+
+Uwaga:  a ,  i  and  A  prowadzą do trybu Insert, jedyną różnicą jest miejsce
+       gdzie nowe znaki będą dodawane.
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		   Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
+
+
+	   ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieś
+     kursor do pierwszego  xxx .
+
+  2. Wciśnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastąpi on
+     xxx.
+
+  3. Wciśnij <ESC> by opuścić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
+     niezmieniona.
+
+  5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
+
+---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
+---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
+
+UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejący
+       znak.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
+
+
+       ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
+
+  1. Przejdź do linii oznaczonej ---> i umieśc kursor za "a)".
+
+  2. Wejdź w tryb Visual  v  i przenieś kursor na początek "pierwszy".
+
+  3. Wciśnij  y  aby yankować (kopiować) podświetlony tekst.
+
+  4. Przenieś kursor do końca następnej linii:  j$
+
+  5. Wciśnij  p  aby wpakować (paste) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
+
+  6. Użyj trybu Visual aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdź do końca
+     następnej linii  j$ i upakuj tam tekst z  p .
+
+--->  a) to jest pierwszy element.
+      b)
+Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			 Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
+
+
+** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
+
+  1. Szukaj 'ignore' wpisując:    /ignore<ENTER>
+     Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
+
+  2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
+     wpisanie:		:set ic
+
+  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując:  n
+     Zauważ, że Ignore i IGNORE także są teraz znalezione.
+
+  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
+
+  5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
+     /ignore<ENTER>
+
+  6. Aby wyłączyć ignorowanie wielkości liter:  :set noic
+
+Uwaga: Aby usunąć podświetlanie dopasowań wpisz:   :nohlsearch
+Uwaga: Aby ignorować wielkość liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			     LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
+     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
+  2. Wpisz  a  by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
+     Wpisanie wielkiego  A  dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
+  4. Operato  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja, paste) go.
+  5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopĂłki
+     nie zostanie wciśnięty <ESC>.
+  6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Nietkóre opcje:
+	'ic' 'ignorecase'	ignoruj wielkość znaków
+	'is' 'incsearch'	pokaż częściowe dopasowania
+	'hls' 'hlsearch'	podświetl wszystkie dopasowania
+     Możesz użyć zarówno długiej jak i krótkiej formy.
+  7. Dodaj "no" aby wyłączyć opcję:   :set noic
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC 
+
+		      ** UĹźycie systemu pomocy on-line **
+
+  Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć spróbuj jednej
+  z trzech możliwości:
+	- wciśnij klawisz <HELP> (jeśli takowy posiadasz)
+	- wciśnij klawisz <F1> (jeśli takowy posiadasz)
+	- wpisz   :help<ENTER>
+
+  Przeczytaj tekst w oknie pomocy  aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
+  wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
+  wpisz :q<ENTER>        aby zamknąć okno pomocy.
+
+  Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
+  Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
+
+  :help w
+  :help c_CTRL-D
+  :help insert-index
+  :help user-manual
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		   LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
+
+			 ** Włącz możliwości Vim-a **
+
+  Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
+  wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
+  plik "vimrc".
+
+  1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
+     :edit ~/.vimrc	     dla Uniksa
+     :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
+  2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
+     :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
+  3. Zapisz plik:
+     :w
+
+  Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
+  składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
+  "vimrc".
+  Aby uzyskać więcej informacji wpisz     :help vimrc-intro
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
+
+
+	      ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
+
+  1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilności:   :set nocp
+
+  2. Zerknij jakie pliki są w bieżącm katalogu:   :!ls   lub   :!dir
+
+  3. Wpisz początek polecenia:   :e
+
+  4. Wciśnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń jakie zaczynają się na "e".
+
+  5. Wciśnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
+
+  6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejącego pliku:   :edit FIL
+
+  7. Wciśnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeśli jest niepowtarzalna).
+
+UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnąć CTRL-D i <TAB>.
+       Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			    Lekcja 7. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Wpisz  :help  lub wciśnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
+
+  2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
+
+  3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
+
+  4. Wpisz  :q  aby zamknąć okno pomocy.
+
+  5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
+
+  6. Po poleceniu  : , wciśnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
+     Wciśnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
+
+
+
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+  Tutaj się kończy tutorial Vim-a. Został on pomyślany tak aby dać krótki
+  przegląd jego możliwości, wystarczający byś mógł go używać. Jest on
+  daleki od kompletności ponieważ Vim ma o wiele, wiele więcej poleceń.
+
+  Dla dalszej nauki rekomendujemy książkę:
+	Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
+	Wydawca: New Riders
+  Pierwsza ksiązka całkowicie poświęcona Vim-owi. Użyteczna zwłaszcza dla
+  początkujących. Zawiera wiele przykładów i ilustracji.
+  Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
+
+  Ta książka jest starsza i bardziej o Vi niż o Vim-ie, ale także warta
+  polecenia:
+	Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
+	Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
+  To dobra książka by dowiedzieć się niemal wszystkiego co chciałbyś zrobić
+  z Vi. SzĂłsta edycja zawiera teĹź informacje o Vim-ie.
+
+  Po polsku wydano:
+	Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
+	Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly).
+	ISBN: 83-7197-472-8
+	http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
+  Jest to książeczka zawierająca spis poleceń vi i jego najważniejszych
+  klonów (między innymi Vim-a).
+
+	Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
+	Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6 ang. wydania
+	ISBN: 83-7197-539-2
+	http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
+  Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim tłumaczeniu.
+
+  Ten tutorial został napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a,
+  Colorado School of Mines korzystając z pomocy Charlesa Smitha,
+  Colorado State University.
+  E-mail: bware@mines.colorado.edu.
+
+  Zmodyfikowane dla Vim-a przez Brama Moolenaara.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+  Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
+  Sierpień 2001,
+  rev. Marzec 2002
+  2nd rev. Wrzesień 2004
+  Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
diff --git a/runtime/tutor/tutor.vim b/runtime/tutor/tutor.vim
index 0edbf61b8..754f3c0e9 100644
--- a/runtime/tutor/tutor.vim
+++ b/runtime/tutor/tutor.vim
@@ -1,6 +1,6 @@
 " Vim tutor support file
 " Author: Eduardo F. Amatria <eferna1@platea.pntic.mec.es>
-" Last Change:	2004 Jun 03
+" Last Change:	2004 Sep 06
 
 " This small source file is used for detecting if a translation of the
 " tutor file exist, i.e., a tutor.xx file, where xx is the language.
@@ -70,8 +70,12 @@ if s:ext =~? '\.zh'
 endif
 
 " The Polish tutor is available in two encodings, guess which one to use.
-if s:ext =~? '\.pl' && &enc =~ 1250
-  let s:ext = ".pl.cp1250"
+if s:ext =~? '\.pl'
+  if &enc =~ 1250
+    let s:ext = ".pl.cp1250"
+  elseif &enc =~ "utf-8$"
+    let s:ext = ".pl.utf-8"
+  endif
 endif
 
 " The Greek tutor is available in two encodings, guess which one to use