summaryrefslogtreecommitdiff
diff options
context:
space:
mode:
authorRichard M. Stallman <rms@gnu.org>2003-02-04 10:38:29 +0000
committerRichard M. Stallman <rms@gnu.org>2003-02-04 10:38:29 +0000
commit334a2130ed10e93c523ebf23dc1140fdbfb77d15 (patch)
treede821929da62a1646c803a8fdd26f21bdc0fc00e
parentf5613d1efd0c380f494d1f0625478277728d70d9 (diff)
downloademacs-334a2130ed10e93c523ebf23dc1140fdbfb77d15.tar.gz
Make first page fit, and other updates.
-rw-r--r--etc/TUTORIAL.pl559
1 files changed, 306 insertions, 253 deletions
diff --git a/etc/TUTORIAL.pl b/etc/TUTORIAL.pl
index c4a1ef22cf5..6c93920b6ae 100644
--- a/etc/TUTORIAL.pl
+++ b/etc/TUTORIAL.pl
@@ -1,35 +1,26 @@
-Copyright (c) 1985, 2001 Free Software Foundation, Inc. Szczegóły na
-końcu pliku. Czytasz właśnie krótki podręcznik Emacsa.
-
-Niniejszy akapit celowo nie zawiera polskich liter. Jesli polskie znaki
-w dalszej czesci podrecznika nie sa poprawnie wyswietlane, to znaczy, ze
-Twoj Emacs nie zostal jeszcze prawidlowo skonfigurowany. Pomoc w tym
-zakresie mozesz znalezc pod adresem:
-<URL:http://www.agh.edu.pl/ogonki>
+Czytasz właśnie krótki samouczek Emacsa. Copyright (c) 1985, 2001
+Free Software Foundation, Inc. Szczegóły na końcu pliku.
Polecenia Emacsa wymagają na ogół wciśnięcia klawisza CONTROL (oznaczanego
czasami Ctrl lub CTL) lub klawisza META (oznaczanego czasami EDIT
-albo ALT). Zamiast pisać META czy CONTROL, za każdym razem gdy będziesz
-miał przycisnąć jeden z tych klawiszy, będziemy używali następujących skrótów:
+albo ALT). Dalej będziemy stosować następujące skróty:
-C-<znak> będzie oznaczało przytrzymywanie klawisza CONTROL podczas
-wciskania klawisza <znak>. Na przykład C-f będzie odpowiadało
-naciśnięciu f, wówczas gdy klawisz CONTROL jest wciśnięty.
-M-<znak> będzie oznaczało przytrzymywanie klawisza Meta lub Alt podczas
-wciskania klawisza <znak>. Jeśli na klawiaturze nie ma klawisza META,
-to trzeba nacisnąć i puścić klawisz ESC, a potem nacisnąć klawisz <znak>.
+C-<znak> oznacza przytrzymanie klawisza CONTROL przy naciskaniu
+ klawisza <znak>. Na przykład C-f będzie odpowiadało
+ naciśnięciu f przy wciśniętym klawiszu CONTROL.
+M-<znak> oznacza przytrzymanie klawisza META lub ALT przy naciskaniu
+ klawisza <znak>. Zamiast tego można nacisnąć i puścić klawisz
+ ESC, a potem nacisnąć klawisz <znak>.
Uwaga: aby zakończyć sesję Emacsa, naciśnij C-x C-c (kolejno dwa znaki).
-Znaki ">>" na lewym marginesie oznaczają w dalszej części tego podręcznika
+Znaki ">>" na lewym marginesie oznaczają w dalszej części tego samouczka
ćwiczenia dla Ciebie. Na przykład:
-
-<<Blank lines inserted here by startup of help-with-tutorial>>
-[W celach dydaktycznych są zrobione dodatkowe odstępy. Tekst jest kontynuowany niżej.]
-
+<<Blank lines inserted around following line by help-with-tutorial>>
+[Dodatkowe odstępy zostały zrobione w celach dydaktycznych.]
>> Teraz naciśnij C-v (następny ekran), aby przejść na następny ekran
-podręcznika (zrób to naciskając jednocześnie klawisze CONTROL i v).
-Od tego momentu powinieneś robić to zawsze, gdy dojdziesz
-do końca ekranu.
+ samouczka (zrób to naciskając jednocześnie klawisze CONTROL i v).
+ Od tego momentu powinieneś robić to zawsze, gdy dojdziesz
+ do końca ekranu.
Zwróć uwagę na to, że kilka linii się powtarza, gdy przechodzisz z
ekranu na następny; ma to zapewnić wrażenie ciągłości podczas przesuwania
@@ -43,7 +34,7 @@ klawisz META lub Alt i jednocześnie naciśnij v albo naciśnij kolejno
klawisze <ESC> v, jeśli nie masz klawisza META lub Alt).
>> Spróbuj nacisnąć M-v, a potem C-v, by przesunąć się w przód i w tył
-kilka razy.
+ kilka razy.
PODSUMOWANIE
@@ -51,17 +42,20 @@ PODSUMOWANIE
Następujące polecenia służą do przeglądania tekstu po jednym ekranie:
-C-v Przesuń się o jeden ekran do przodu
-M-v Przesuń się o jeden ekran do tylu
-C-l Wyczyść ekran i wyświetl go na nowo, umieszczając
-tekst z okolic kursora w środku ekranu.
-(Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.)
+ C-v Przesuń się o jeden ekran do przodu
+ M-v Przesuń się o jeden ekran do tyłu
+ C-l Wyczyść ekran i wyświetl go na nowo, umieszczając
+ tekst z okolic kursora w środku ekranu.
+ (Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.)
>> Znajdź kursor i zapamiętaj, jaki tekst jest w jego pobliżu.
-Naciśnij następnie C-l.
-Znajdź kursor jeszcze raz i zwróć uwagę, że znajduje się on
-w pobliżu tego samego tekstu.
+ Naciśnij następnie C-l.
+ Znajdź kursor jeszcze raz i zwróć uwagę, że znajduje się on
+ w pobliżu tego samego tekstu.
+Możesz także użyć klawiszy PageUp i PageDn, jeśli są dostępne na
+Twojej klawiaturze, do przemieszczania się między stronami, ale użycie
+C-v i M-v jest bardziej efektywne.
PODSTAWY KIEROWANIA KURSOREM
----------------------------
@@ -73,19 +67,19 @@ Można to zrobić na kilka sposobów. Najprostszym jest użycie poleceń
C-p, C-b, C-f oraz C-n. Każde z nich przesuwa kursor o jeden wiersz
albo kolumnę w określonym kierunku. Oto schemat, który to obrazuje:
-Poprzednia linia, C-p
-(ang. previous line)
-:
-:
-Do tyłu, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f
-(ang. back) : (ang. forward)
-:
-:
-Następna linia, C-n
-(ang. next line)
+ Poprzednia linia, C-p
+ (ang. previous line)
+ :
+ :
+ Do tyłu, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f
+ (ang. back) : (ang. forward)
+ :
+ :
+ Następna linia, C-n
+ (ang. next line)
>> Przesuń kursor na środek tego schematu za pomocą C-n lub C-p.
-Potem naciśnij C-l, by zobaczyć cały diagram na środku ekranu.
+ Potem naciśnij C-l, by zobaczyć cały diagram na środku ekranu.
To są podstawowe polecenia kierujące położeniem kursora, których
będziesz używał bardzo często, warto więc je zapamiętać.
@@ -93,22 +87,22 @@ będziesz używał bardzo często, warto więc je zapamiętać.
>> Naciśnij kilka razy C-n, by przesunąć kursor do tej linii.
>> Przesuń się w głąb linii za pomocą C-f, a potem do góry za pomocą
-C-p. Zwróć uwagę na zachowanie się C-p, gdy kursor jest w środku
-linii.
+ C-p. Zwróć uwagę na zachowanie się C-p, gdy kursor jest w środku
+ linii.
Każda linia tekstu kończy się znakiem nowej linii, który oddziela ją
od następnej. Każdy Twój plik powinien się kończyć znakiem nowej
linii (ale Emacs tego nie wymaga).
>> Spróbuj nacisnąć C-b na początku linii. Powinno Cię to przenieść
-na koniec poprzedniej linii. Dzieje się tak dlatego, że kursor
-przechodzi wówczas nad znakiem nowej linii.
+ na koniec poprzedniej linii. Dzieje się tak dlatego, że kursor
+ przechodzi wówczas nad znakiem nowej linii.
C-f przechodzi nad znakiem nowej linii tak samo jak C-b.
>> Naciśnij kilka razy C-b i obserwuj położenie kursora.
-Naciskaj potem C-f, by wrócić na koniec linii. W końcu naciśnij
-jeszcze raz C-f, by przejść do następnej linii.
+ Naciskaj potem C-f, by wrócić na koniec linii. W końcu naciśnij
+ jeszcze raz C-f, by przejść do następnej linii.
Gdy przesuwasz kursor poza dolną krawędź ekranu, tekst położony
za krawędzią przesuwa się na ekran (ang. scrolling). Dzięki temu
@@ -116,7 +110,7 @@ Emacs może przesunąć kursor do określonego miejsca bez umieszczania
go poza ekranem.
>> Spróbuj przesunąć kursor poza dolną granicę ekranu za pomocą C-n
-i zobacz, co się stanie.
+ i zobacz, co się stanie.
Jeśli przesuwanie się o jeden znak na raz jest dla Ciebie zbyt wolne,
to spróbuj przesuwać się o słowa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor o słowo
@@ -130,8 +124,8 @@ kursor na koniec następnego słowa. M-b zachowuje się podobnie
dla ruchu do tyłu.
>> Naciśnij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b, tak byś
-mógł zauważyć działanie M-f i M-b naciśniętych w różnych miejscach
-wewnątrz i między słowami.
+ mógł zauważyć działanie M-f i M-b naciśniętych w różnych miejscach
+ wewnątrz i między słowami.
Zauważ podobieństwo między C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo często
kombinacje zawierające Meta (Alt) oznaczają operacje związane
@@ -144,7 +138,7 @@ kursor na początek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwają go na początek
i koniec zdania.
>> Naciśnij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e.
-Powtórz to z M-a, a potem z M-e.
+ Powtórz to z M-a, a potem z M-e.
Czy zauważyłeś, że powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powtórne
M-a przesuwa Cię o jedno zdanie? Chociaż nie ma tu pełnej analogii,
@@ -155,23 +149,23 @@ Położenie kursora w tekście jest określane mianem "punktu".
Oto podsumowanie prostych poleceń służących do przesuwania kursora,
włącznie z operacjami dotyczącymi słów i zdań:
-C-f Do przodu o jeden znak
-C-b Do tyłu o jeden znak
+ C-f Do przodu o jeden znak
+ C-b Do tyłu o jeden znak
-M-f Do przodu o słowo
-M-b Do tyłu o słowo
+ M-f Do przodu o słowo
+ M-b Do tyłu o słowo
-C-n Następna linia
-C-p Poprzednia linia
+ C-n Następna linia
+ C-p Poprzednia linia
-C-a Początek linii
-C-e Koniec linii
+ C-a Początek linii
+ C-e Koniec linii
-M-a Do tyłu na początek zdania
-M-e Do przodu na koniec zdania
+ M-a Do tyłu na początek zdania
+ M-e Do przodu na koniec zdania
>> Przećwicz kilka razy dla wprawy wszystkie powyższe polecenia.
-Należą one do najczęściej używanych.
+ Należą one do najczęściej używanych.
Dwa inne ważne polecenia przesuwające kursor to M-< (Meta lub Alt
i znak mniejszości), które przesuwa kursor na początek całego tekstu
@@ -182,11 +176,11 @@ Na większości klawiatur "<" jest nad przecinkiem, musisz więc użyć
klawisza Shift, by nacisnąć "<", i podobnie musisz użyć klawisza Shift,
by nacisnąć M-<. Bez Shift uzyskałbyś M-przecinek.
->> Naciśnij M-<, by przejść na początek podręcznika, a potem kilka razy
-użyj C-v, by powrócić do tego miejsca.
+>> Naciśnij M-<, by przejść na początek samouczka, a potem kilka razy
+ użyj C-v, by powrócić do tego miejsca.
->> Teraz naciśnij M->, by przejść na koniec podręcznika, i wróć do tego
-miejsca za pomocą kilkakrotnego M-v.
+>> Teraz naciśnij M->, by przejść na koniec samouczka, i wróć do tego
+ miejsca za pomocą kilkakrotnego M-v.
Jeśli Twoja klawiatura ma klawisze strzałek, to możesz ich użyć do
przesuwania kursora. Radzimy Ci nauczyć się się kombinacji C-b, C-f,
@@ -211,8 +205,8 @@ terminalach.
Na przykład C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znaków.
>> Spróbuj użyć C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesunąć kursor
-do jednej z linii w pobliżu tego zdania za pomocą tylko jednego
-polecenia.
+ do jednej z linii w pobliżu tego zdania za pomocą tylko jednego
+ polecenia.
Większość poleceń używa argumentu liczbowego jako liczby powtórzeń.
Jest kilka poleceń, które używają go w inny sposób. Do takich wyjątków
@@ -231,34 +225,11 @@ się prostokątny obszar nazywany po angielsku "scrollbar", a po polsku
suwakiem. Za jego pomocą możesz przewijać tekst, używając do tego myszy.
>> Spróbuj nacisnąć środkowy klawisz myszy u góry podświetlonego
-obszaru na suwaku. To powinno przewinąć tekst do miejsca
-określonego przez wysokość, na której nacisnąłeś klawisz myszy.
+ obszaru na suwaku. To powinno przewinąć tekst do miejsca
+ określonego przez wysokość, na której nacisnąłeś klawisz myszy.
>> Przesuń mysz do miejsca oddalonego od górnego końca suwaka o mniej
-więcej trzy linie i naciśnij lewy klawisz myszy kilka razy.
-
-
-* KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA
------------------------------------
-
-Jeśli pracujesz na terminalu graficznym, to do kierowania kursorem
-prawdopodobnie łatwiej Ci będzie używać klawiszy strzałek po prawej
-stronie klawiatury. Klawisze strzałek: w lewo, w prawo, w górę i w dół
-działają zgodnie z oczekiwaniem; odpowiadają one dokładnie C-b, C-f, C-p
-i C-n, ale są łatwiejsze do zapamiętania. Możesz także używać C-lewo i
-C-prawo, by przesuwać się o słowa, oraz C-góra i C-dół, by przesuwać się
-o bloki (np. akapity, jeśli edytujesz tekst). Jeśli masz klawisze
-oznaczone Home (lub Begin) oraz End, to przeniosą Cię one na początek i,
-odpowiednio, na koniec linii, a C-Home i C-End na początek i koniec
-pliku. Jeśli na Twojej klawiaturze są klawisze PgUp i PgDn, to możesz
-ich użyć do przesuwania się o jeden ekran, tak jak M-v i C-v.
-
-Wszystkie te polecenia akceptują argument liczbowy, tak jak to
-opisano powyżej. Wpisanie argumentu możesz sobie uprościć:
-naciśnij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczbę. Na
-przykład, aby przesunąć kursor o 12 słów w prawo, naciśnij C-1 C-2
-C-prawo. Zwróć uwagę, że jest to łatwe do wpisania, ponieważ nie
-musisz puszczać klawisza CONTROL podczas wpisywania cyfr.
+ więcej trzy linie i naciśnij lewy klawisz myszy kilka razy.
* GDY EMACS JEST ZABLOKOWANY
@@ -272,8 +243,8 @@ Możesz także użyć C-g do anulowania argumentu liczbowego albo początku
polecenia, którego nie zamierzasz dokończyć.
>> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym naciśnij C-g.
-Teraz naciśnij C-f. Powinno to przesunąć kursor zaledwie o
-jeden znak, ponieważ argument liczbowy anulowałeś za pomocą C-g.
+ Teraz naciśnij C-f. Powinno to przesunąć kursor zaledwie o
+ jeden znak, ponieważ argument liczbowy anulowałeś za pomocą C-g.
Za pomocą klawisza C-g możesz też anulować skutki omyłkowego
wciśnięcia klawisza <ESC>.
@@ -294,7 +265,7 @@ naciskając spację. Jeśli nie chcesz wywołać zablokowanego polecenia,
to na pytanie odpowiedz, naciskając n.
>> Napisz `C-x C-l' (co jest zablokowanym poleceniem) i odpowiedz n
-na zadane pytanie.
+ na zadane pytanie.
* OKNA
@@ -312,7 +283,7 @@ kilka okien. Powinieneś jedynie wiedzieć, w jaki sposób pozbyć się
nadmiaru okien, które mogą się pojawić w wyniku wywołania Emacsowego
systemu pomocy albo niektórych poleceń. Robi się to w prosty sposób:
-C-x 1 Jedno okno (tzn. zlikwiduj wszystkie pozostałe okna).
+ C-x 1 Jedno okno (tzn. zlikwiduj wszystkie pozostałe okna).
Kombinacja ta to klawisz Control-x, po którym występuje cyfra 1.
Powiększa ona okno, w którym jest kursor tak, by wypełniło ono ekran,
@@ -327,8 +298,8 @@ C-u 0 C-1 oznacza ,,odśwież ekran, umieszczając bieżąca linię na samej
górze''.)
>> Naciśnij Control-x 2
-Zauważ, że okno się kurczy, a jednocześnie pojawia się nowe,
-wyświetlające ten sam tekst.
+ Zauważ, że okno się kurczy, a jednocześnie pojawia się nowe,
+ wyświetlające ten sam tekst.
>> Naciśnij C-x 1, a nowe okno zniknie.
@@ -338,47 +309,53 @@ wyświetlające ten sam tekst.
Jeśli chcesz wstawić nowy tekst, to po prostu go napisz. Znaki, które da
się wyświetlić, takie jak A, 7, *, itd., Emacs traktuje jako tekst i
-wstawia natychmiast do tekstu dotychczasowego. Aby wstawić znak nowej
+natychmiast wstawia do dotychczasowego tekstu. Aby wstawić znak nowej
linii, trzeba nacisnąć klawisz <Return> (na maszynach do pisania tak
oznaczało się znak powrotu karetki).
-Ostatni napisany znak możesz skasować przez naciśniecie klawisza <Delete>.
-Klawisz ten może być oznaczony "Del". W pewnych wypadkach za <Delete>
-może służyć klawisz "Backspace", ale to nie jest regułą!
+Ostatnio napisany znak możesz skasować, naciskając klawisz <Delback>.
+Chodzi tu o klawisz, którego normalnie używasz do skasowania ostatnio
+napisanego znaku. Na większości klawiatur wyróżnia się on wielkością,
+leży nad klawiszem <Return> i jest oznaczony napisem "Delete", "Del"
+albo "Backspace".
+
+Jeśli masz na klawiaturze klawisz oznaczony "Backspace", to właśnie on
+jest wspomnianym <Delback>. Oprócz niego może jeszcze występować
+klawisz oznaczony słowem "Delete", ale to nie on pełni rolę <Delback>.
-Ogólniej, <Delete> usuwa znak bezpośrednio przed bieżąca pozycją
-kursora.
+Mówiąc bardziej ogólnie, <Delback> usuwa znak bezpośrednio
+poprzedzający bieżącą pozycję kursora.
->> Zrób to teraz: wstaw kilka znaków, po czym usuń je za pomocą
-kilkakrotnego naciśnięcia <Delete>. Nie przejmuj się tym,
-że zmieniasz ten plik; nie zmienisz w ten sposób głównego pliku
-podręcznika. To jest Twoja własna kopia.
+>> Sprawdź to teraz: wstaw kilka znaków, po czym usuń je, kilka razy
+ naciskając <Delback>. Nie martw się, że zmieniasz w ten sposób
+ niniejszy plik, w istocie nie zmieniasz głównego pliku samouczka.
+ Pracujesz teraz na jego kopii.
Gdy linia tekstu staje się zbyt długa, by zmieścić się w jednym
wierszu ekranu, to jest ona ,,kontynuowana'' w wierszu następnym.
-Znak ,,backslash'' (`\') (albo, jeśli pracujesz w okienkowym
-trybie graficznym, zagięta strzałka) umieszczony na prawym marginesie
+Znak ,,backslash'' (`\') (albo - jeśli pracujesz w okienkowym
+trybie graficznym - zagięta strzałka) umieszczony na prawym marginesie
wskazuje, że dana linia jest kontynuowana w następnym wierszu ekranu.
>> Wpisuj jakiś tekst tak długo, aż dojdziesz do prawego marginesu, i
-potem nie przestawaj. Zauważysz, że pojawi się linia kontynuacji.
+ potem nie przestawaj. Zauważysz, że pojawi się linia kontynuacji.
->> Użyj klawisza <Delete>, by usunąć znaki tekstu, tak by linia znowu
-mieściła się na ekranie. Linia kontynuacji zniknie.
+>> Użyj klawisza <Delback>, by usunąć znaki tekstu, tak by linia znowu
+ mieściła się na ekranie; linia kontynuacji zniknie.
Znak nowej linii można skasować tak jak każdy inny znak. Usunięcie znaku
-nowej linii między dwiema liniami spowoduje ich połączenie. Jeśli powstała
-w wyniku tego linia tekstu jest zbyt długa, by zmieścić się na szerokość
+nowej linii między dwiema liniami spowoduje ich połączenie. Jeśli powstała
+w wyniku tego linia tekstu jest zbyt długa, by zmieścić się na szerokość
ekranu, to zostanie wyświetlona z linią kontynuacji.
->> Przesuń kursor na początek linii i naciśnij <Delete>. Bieżąca
-linia zostanie połączona z poprzednią.
+>> Przesuń kursor na początek linii i naciśnij <Delback>. Bieżąca
+ linia zostanie połączona z poprzednią.
>> Naciśnij <Return>, by z powrotem wstawić znak nowej linii, który
-skasowałeś.
+ skasowałeś.
-Jak juz wiesz, większość poleceń Emacsa można wywołać z parametrem
-liczby powtórzeń; dotyczy to także znaków tekstu. Argument liczbowy
+Jak już wiesz, większość poleceń Emacsa można wywołać z parametrem
+liczby powtórzeń; dotyczy to także znaków tekstu. Argument liczbowy
powoduje wstawienie znaku odpowiadającą mu liczbę razy.
>> Wypróbuj to teraz -- naciśnij C-u 8 *, a uzyskasz ********.
@@ -387,20 +364,19 @@ Nauczyłeś się już większej części podstawowych sposobów pisania oraz
poprawiania błędów. W Emacsie możesz usuwać również całe słowa lub
linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znaków:
-<Delete> usuń znak bezpośrednio przed kursorem
-C-d usuń znak bezpośrednio za kursorem
+ <Delback> usuń znak bezpośrednio przed kursorem
+ C-d usuń znak bezpośrednio za kursorem
-M-<Delete> wytnij słowo bezpośrednio przed kursorem
-M-d wytnij słowo bezpośrednio za kursorem
+ M-<Delback> wytnij słowo bezpośrednio przed kursorem
+ M-d wytnij słowo bezpośrednio za kursorem
-C-k wytnij zawartość linii od kursora do jej końca
-M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do końca zdania
+ C-k wytnij zawartość linii od kursora do jej końca
+ M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do końca zdania
-Warto zauważyć, że stosunek <Delete> i C-d do M-<Delete> i
-M-d rozszerza analogię występującą w zestawieniu C-f i M-f
-(<Delete> tak naprawdę nie jest znakiem sterującym, ale nie miejsce tu na
-roztrząsanie, dlaczego
-tak jest). C-k i M-k są podobne do C-e i M-e w tym sensie, że linie są
+Warto zauważyć, że stosunek <Delete> i C-d do M-<Delete> i M-d
+rozszerza analogię występującą w zestawieniu C-f i M-f (<Delete> tak
+naprawdę nie jest znakiem sterującym, ale nie jest to tutaj
+istotne). C-k i M-k są podobne do C-e i M-e w tym sensie, że linie są
odpowiednikami zdań.
@@ -412,12 +388,12 @@ zawarty między punktami początkowym i końcowym.
>> Przesuń kursor na literę O na początku poprzedniego paragrafu.
>> Naciśnij C-SPC. Emacs wyświetli "Mark set" (znacznik ustawiony)
-na dole ekranu.
+ na dole ekranu.
>> Przesuń kursor do litery o w słowie ,,kursor'' w drugim zdaniu.
>> Naciśnij C-w. Ta komenda wytnie cały fragment zaczynający się od O,
-a kończący tuż przed o.
+ a kończący tuż przed o.
Gdy usuwasz więcej niż jeden znak naraz, Emacs zachowuje usunięty
tekst po to, by mógł go z powrotem gdzieś wstawić. Wstawianie
@@ -429,14 +405,14 @@ w celu uzyskania wielu kopii. Poleceniem wklejenia tekstu jest C-y.
Zauważ różnicę między ,,wycinaniem'' i ,,usuwaniem'', polegającą na tym,
że rzeczy wycięte można na nowo wklejać, usuniętych natomiast wklejać nie
można. Na ogół polecenia Emacsa, które kasują dużo tekstu, zachowują go,
-podczas gdy polecenia, które po prostu usuwają jeden znak albo puste
-linie lub odstępy, usuniętego tekstu nie zachowują.
+podczas gdy polecenia, które po prostu kasują jeden znak albo puste
+linie lub odstępy, skasowanego tekstu nie zachowują.
>> Przesuń kursor na początek linii, która nie jest pusta. Naciśnij
-C-k, by wyciąć tekst z tej linii.
+ C-k, by wyciąć tekst z tej linii.
>> Naciśnij C-k jeszcze raz. Zauważ, że wycina to znak nowej linii,
-który znajduje się za ta linią.
+ który znajduje się za ta linią.
Zwróć uwagę, że pojedyncze C-k wycina zawartość linii, a powtórne C-k
wycina samą linię, tak że pozostałe linie przesuwają się do góry. C-k
@@ -459,7 +435,7 @@ wszystkie linie.
A by odzyskać ten wycięty tekst...
>> ...naciśnij C-y. Przesuń potem kursor o kilka linii w dół i
-naciśnij C-y jeszcze raz. Widzisz, że wstawia to ten sam tekst.
+ naciśnij C-y jeszcze raz. Widzisz, że wstawia to ten sam tekst.
Co zrobić, jeśli chcesz wstawić tekst, który wcześniej wyciąłeś,
a potem wycinasz coś innego? C-y wstawia tekst ostatnio wycięty.
@@ -474,12 +450,12 @@ Naciskając M-y wystarczająco wiele razy, dojdziesz do punktu,
z którego wystartowałeś (czyli tekstu wyciętego ostatnio).
>> Wytnij jakąś linię, zmień pozycję kursora i wytnij inną. Naciśnij
-potem C-y, by wstawić drugą z wyciętych linii. Potem naciśnij M-y
-i linia ta zostanie zastąpiona przez tą pierwszą. Naciśnij M-y
-jeszcze kilka razy, by zobaczyć, co się dzieje. Powtarzaj to aż
-do ponownego pojawienia się drugiej z linii. Możesz też wypróbować,
-co się stanie, gdy polecenie M-y poprzedzisz argumentem dodatnim
-albo ujemnym.
+ potem C-y, by wstawić drugą z wyciętych linii. Potem naciśnij M-y
+ i linia ta zostanie zastąpiona przez tą pierwszą. Naciśnij M-y
+ jeszcze kilka razy, by zobaczyć, co się dzieje. Powtarzaj to aż
+ do ponownego pojawienia się drugiej z linii. Możesz też wypróbować,
+ co się stanie, gdy polecenie M-y poprzedzisz argumentem dodatnim
+ albo ujemnym.
* COFNIJ
@@ -500,7 +476,7 @@ naciśnięć C-x u, które musiałbyś wykonać, by wycofać się z niechcianych
zmian.)
>> Wytnij tę linię za pomocą C-k, a potem naciśnij C-x u; linia
-powinna się pojawić ponownie.
+ powinna się pojawić ponownie.
C-_ jest innym sposobem wywołania polecenia "cofnij"; działa to
dokładnie tak samo jak C-x u, jest jednak łatwiejsze do naciśnięcia
@@ -536,7 +512,7 @@ Jeśli popatrzysz na dół ekranu, to zauważysz linię, która zaczyna się
i kończy myślnikami, a zawiera tekst ,,TUTORIAL''. W tej
części ekranu zawsze możesz znaleźć nazwę pliku, który właśnie
odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie TUTORIAL, który
-jest Twoją własną kopią podręcznika Emacsa. Obojętnie, który plik
+jest Twoją własną kopią samouczka Emacsa. Obojętnie, który plik
odwiedzisz, właśnie w tym miejscu pojawi się jego nazwa.
Polecenia służące do odwiedzania i zachowywania plików różnią się
@@ -551,7 +527,7 @@ musisz mu podać nazwę pliku, który chcesz znaleźć. Mówimy o tym, że
polecenie ,,czyta argument z terminala'' (w tym wypadku argument jest
nazwą pliku). Po wpisaniu polecenia
-C-x C-f znajdź plik (ang. find a file)
+ C-x C-f znajdź plik (ang. find a file)
Emacs poprosi Cię o wpisanie nazwy pliku. Pojawia się ona w dolnej linii
ekranu. Gdy ta linia jest używana do wprowadzania tego typu danych,
@@ -562,8 +538,8 @@ Wprowadzanie nazwy pliku (lub jakichkolwiek innych danych w
minibuforze) można anulować klawiszem C-g.
>> Naciśnij C-x C-f, po czym naciśnij C-g. Na skutek tego zniknie
-minibufor oraz przerwane zostanie wykonanie polecenia C-x C-f, które
-tego minibufora używało. W rezultacie nie odwiedzisz żadnego pliku.
+ minibufor oraz przerwane zostanie wykonanie polecenia C-x C-f, które
+ tego minibufora używało. W rezultacie nie odwiedzisz żadnego pliku.
Gdy skończysz wpisywać nazwę pliku, naciśnij <Return>. Wówczas
polecenie C-x C-f zabierze się do roboty i znajdzie plik, który
@@ -574,7 +550,7 @@ Zawartość znalezionego pliku po chwili pojawia się na ekranie
i możesz ją edytować. Gdy chcesz zachować zmiany, by je utrwalić,
wydaj polecenie
-C-x C-s zachowaj plik (ang. save).
+ C-x C-s zachowaj plik (ang. save).
Kopiuje to tekst z Emacsa do pliku. Za pierwszym razem, gdy to
robisz, Emacs zmienia nazwę oryginalnego pliku, dodając na
@@ -585,8 +561,8 @@ Gdy zachowywanie pliku się kończy, Emacs wypisuje jego nazwę u dołu
ekranu. Pliki powinieneś zachowywać stosunkowo często, aby nie stracić
za dużo w wypadku załamania systemu.
->> Naciśnij C-x C-s, by zachować dla siebie kopię podręcznika. Emacs
-powinien wypisać "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu.
+>> Naciśnij C-x C-s, by zachować dla siebie kopię samouczka. Emacs
+ powinien wypisać "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu.
UWAGA: W niektórych systemach naciśnięcie C-x C-s zamraża ekran i w
rezultacie Emacs nie może pokazywać tekstu. Oznacza to, że składowa
@@ -615,26 +591,51 @@ odwiedzając go jeszcze raz za pomocą C-x C-f. W ten sposób możesz
mieć w Emacsie odwiedzonych jednocześnie wiele plików.
>> Utwórz plik o nazwie "foo" za pomocą C-x C-f foo <Return>.
-Wpisz w niego jakiś tekst i zachowaj "foo" za pomocą C-x C-s.
-W końcu napisz C-x C-f TUTORIAL <Return>, by wrócić do podręcznika.
+ Wpisz w niego jakiś tekst i zachowaj "foo" za pomocą C-x C-s.
+ W końcu napisz C-x C-f TUTORIAL <Return>, by wrócić do samouczka.
Emacs przechowuje tekst każdego pliku w obiekcie, zwanym ,,buforem''.
Odwiedzenie pliku powoduje utworzenie nowego bufora wewnątrz Emacsa. By
zobaczyć listę buforów, które istnieją w Twoim Emacsie, naciśnij
-C-x C-b lista buforów (ang. list buffers).
+ C-x C-b lista buforów (ang. list buffers).
>> Naciśnij C-x C-b.
Zwróć uwagę, że każdy bufor ma własną nazwę, może też mieć skojarzoną z
-nim nazwę pliku, który odwiedza. Niektóre bufory nie odpowiadają żadnemu
-odwiedzanemu plikowi. Na przykład bufor "*Buffer List*" nie odwiedza
-żadnego pliku; zawiera on listę buforów, utworzoną w reakcji na
-naciśnięcie przez Ciebie C-x C-b. KAŻDY tekst, który oglądasz w Emacsie,
+nim nazwę pliku, który odwiedza. KAŻDY tekst, który oglądasz w Emacsie,
jest zawsze częścią jednego z buforów.
>> Naciśnij C-x 1 by pozbyć się listy buforów.
+Jeśli masz kilka buforów to tylko jeden z nich jest aktualny, ten
+który właśnie edytujesz. Jeśli chcesz edytować inny bufer musisz się
+do niego "przełączyć" (ang. switch). Jeśli chcesz przełączyć się do
+bufora, który odwiedza jakiś plik, możesz to zrobić poprzez ponowne
+odwiedzenie pliku za pomocą C-x C-f. Ale istnieje także łatwiejszy
+sposób: użyj C-x b. Używając tej komendy musisz podać nazwę bufora, do
+którego zamierzasz się przełączyć.
+
+>> Naciśnij C-x b foo <Return> by wrócić do bufora "foo", który
+ przechowuje tekst pliku "foo". Następnie naciśnij C-x b TUTORIAL
+ <Return> by wrócić do samouczka.
+
+Zwykle nazwa bufora odpowiada nazwie pliku (bez ścieżki), choć czasami
+zdarza się inaczej. Lista buforów, którą tworzysz za pomocą C-x C-b
+pokazuje nazwy wszystkich buforów.
+
+KAŻDY tekst, który pojawia się w oknie Emacsa jest częścią jakiegoś
+bufora. Niektóre bufory nie odpowiadają żadnemu odwiedzanemu
+plikowi. Na przykład bufor "*Buffer List*" nie odwiedza żadnego pliku;
+zawiera on listę buforów, utworzoną w reakcji na naciśnięcie przez
+Ciebie C-x C-b. Bufor "*Messages*" także nie odwiedza żadnego pliku;
+zawiera komunikaty, które pojawiały się podczas Twojej sesji z
+Emacsem.
+
+>> Naciśnij C-x b *Messages* <Return> by obejrzeć bufor zawierający
+ komunikaty. Następnie naciśnij C-x b TUTORIAL <Return> by wrócić do
+ samouczka.
+
Jeśli zmieniasz tekst w jakimś pliku, a potem odwiedzisz inny plik, to
zawartość tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana. Zmiany,
które wprowadziłeś, pozostają w Emacsie, w buforze tegoż pliku.
@@ -645,34 +646,15 @@ przykład byłoby, aby zawsze w celu zachowania bufora trzeba było do
niego przechodzić za pomocą C-x C-f i dopiero potem wywoływać C-x C-s.
Dlatego istnieje polecenie:
-C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers)
+ C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers)
W reakcji na polecenie C-x s Emacs dla każdego z buforów, w którym
występują nie zachowane do tej pory zmiany, zadaje pytanie, czy go
w tej chwili zachować.
>> Wstaw jakąś linię tekstu, a potem naciśnij C-x s.
-Powinieneś zostać zapytany o to, czy chcesz zachować bufor
-TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdząco, naciskając y.
-
-
-* UŻYWANIE MENU
----------------
-
-Jeśli pracujesz na X-terminalu, to u góry okna Emacsa powinieneś zauważyć
-pasek z menu. Tego menu możesz używać, by wywoływać najczęściej
-potrzebne polecenia Emacsa, takie jak "find file". Na początku będziesz
-sądził, że jest to łatwiejsze niż używanie klawiatury, ponieważ nie
-musisz się na pamięć uczyć kombinacji klawiszy, które uruchamiają
-poszczególne polecenia. Gdy już jednak poznasz Emacsa, to zaczniesz
-sobie te kombinacje przyswajać --- dla wygody przy pozycjach menu
-pokazywane są odpowiadające im kombinacje klawiszy.
-
-Zwróć uwagę, że niektóre pozycje występujące w menu nie mają
-odpowiedników klawiszowych. Na przykład pozycja "Buffers" powoduje
-wyświetlenie listy wszystkich dostępnych buforów. Do każdego z nich
-możesz się przełączyć, wybierając jego nazwę, wyświetloną pod pozycją
-Buffers.
+ Powinieneś zostać zapytany o to, czy chcesz zachować bufor
+ TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdząco, naciskając y.
* ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECEŃ
@@ -683,9 +665,9 @@ z klawiszami klawiatury, uwzględniając nawet kombinacje z META lub Ctrl.
Emacs radzi sobie z tym problemem, udostępniając polecenia X (ang.
eXtend). Istnieją dwa rodzaje tych poleceń:
-C-x Rozszerzenie o znak. Następuje po nim jeden znak.
-M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Następuje po nim
-pełna, niekiedy długa nazwa polecenia.
+ C-x Rozszerzenie o znak. Następuje po nim jeden znak.
+ M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Następuje po nim
+ pełna, niekiedy długa nazwa polecenia.
Polecenia te są użyteczne, ale używa się ich nie tak często, jak tych,
których już się nauczyłeś. Miałeś już okazję poznać dwa z nich: C-x C-f,
@@ -721,11 +703,11 @@ C-z, niż z niego wyjść.
Istnieje wiele poleceń zaczynających się od C-x. Oto lista tych,
których już się nauczyłeś:
-C-x C-f odwiedź plik
-C-x C-s zachowaj plik
-C-x C-b wyświetl listę buforów
-C-x C-c wyjdź z Emacsa
-C-x u cofnij
+ C-x C-f odwiedź plik
+ C-x C-s zachowaj plik
+ C-x C-b wyświetl listę buforów
+ C-x C-c wyjdź z Emacsa
+ C-x u cofnij
Poleceń podawanych za pomocą nazwy używa się jeszcze rzadziej lub używa
się tylko w niektórych trybach. Przykładem może być polecenie
@@ -742,11 +724,11 @@ Wpisywanie każdego z tych łańcuchów trzeba zakończyć przyciśnięciem
klawisza <Return>.
>> Przesuń kursor do czystej linii, dwie linie poniżej tej.
-Naciśnij M-x repl s<Return>zmieni<Return>zmodyfikuje<Return>.
+ Naciśnij M-x repl s<Return>zmieni<Return>zmodyfikuje<Return>.
-Zwróć uwagę, jak ta linia się zmieniła: zastąpiłeś słowem
-,,zmodyfikuje'' każde wystąpienie słowa z-m-i-e-n-i poniżej początkowej
-pozycji kursora.
+ Zwróć uwagę, jak ta linia się zmieniła: zastąpiłeś słowem
+ ,,zmodyfikuje'' każde wystąpienie słowa z-m-i-e-n-i poniżej początkowej
+ pozycji kursora.
* AUTOMATYCZNE ZACHOWYWANIE
@@ -786,7 +768,9 @@ następującego:
--:** TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%----------------
Linia ta podaje użyteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, który
-edytujesz. Wiesz już, jakie jest znaczenie nazwy: oznacza ona plik,
+edytujesz.
+
+Wiesz już, jakie jest znaczenie nazwy: oznacza ona plik,
który odwiedziłeś. --NN%-- informuje o bieżącej pozycji wewnątrz
tekstu; oznacza to, że NN procent tekstu znajduje się ponad górnym
brzegiem ekranu. Jeśli początek pliku znajduje się na początku
@@ -825,7 +809,7 @@ tryb lub go wyłączyć. Przykładem może być M-x fundamental-mode, które
jest poleceniem przełączającym tryb podstawowy.
Jeśli zamierzasz edytować tekst w języku angielskim, taki jak na
-przykład oryginalna wersja tego podręcznika, to prawdopodobnie
+przykład oryginalna wersja tego samouczka, to prawdopodobnie
powinieneś użyć trybu tekstowego (ang. text mode).
>> Napisz M-x text-mode<Return>.
@@ -843,10 +827,10 @@ By zobaczyć dokumentację na temat bieżącego głównego trybu edycji,
naciśnij C-h m.
>> Naciśnij C-u C-v raz lub więcej razy, tak by ta linia znalazła się
-blisko góry ekranu.
+ blisko góry ekranu.
>> Naciśnij C-h m, by odczytać dokumentację na temat tego, czym tryb
-tekstowy różni się od trybu podstawowego.
+ tekstowy różni się od trybu podstawowego.
>> Naciśnij q, by usunąć dokumentację trybu z ekranu.
@@ -870,18 +854,18 @@ trybu, ponowne powtórzenie --- jego włączenie, i tak dalej. Mówimy, że
polecenie ,,przełącza tryb''.
>> Napisz M-x auto-fill-mode<Return>. Wstaw potem wiele napisów
-,,asdf '' tak długo, aż zobaczysz, że linia podzieli na dwie.
-Między literami musisz wstawiać spacje, ponieważ tryb
-automatycznego wypełniania łamie linie tylko tam, gdzie są spacje.
+ ,,asdf '' tak długo, aż zobaczysz, że linia podzieli na dwie.
+ Między literami musisz wstawiać spacje, ponieważ tryb
+ automatycznego wypełniania łamie linie tylko tam, gdzie są spacje.
Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znaków, ale możesz to zmienić
poleceniem C-x f. Powinieneś poleceniu podać argument liczbowy
mówiący, w której kolumnie ma zostać ustawiony margines.
>> Wywołaj C-x f z argumentem równym 20. (C-u 2 0 C-x f).
-Napisz potem jakiś tekst i zauważ, że Emacs wypełnia linie do
-długości co najwyżej 20 znaków. Ustaw margines z powrotem na
-70 znaków, wywołując jeszcze raz C-x f z odpowiednim argumentem.
+ Napisz potem jakiś tekst i zauważ, że Emacs wypełnia linie do
+ długości co najwyżej 20 znaków. Ustaw margines z powrotem na
+ 70 znaków, wywołując jeszcze raz C-x f z odpowiednim argumentem.
Jeśli zmieniasz tekst wewnątrz akapitu, to tryb automatycznego
wypełniania sam z siebie nie wyrówna marginesu. Możesz go wyrównać
@@ -914,13 +898,13 @@ tekst "I-search". Jest to informacja, że Emacs znajduje się w trybie
Naciśnięcie <Return> kończy proces szukania.
>> Rozpocznij teraz szukanie, naciskając C-s. POWOLI, litera po
-literze, napisz słowo kursor, zatrzymując się po każdym znaku
-i obserwując, gdzie zatrzymuje się kursor. Gdy naciśniesz drugie
-r, będzie można powiedzieć, że szukałeś słowa kursor
-jednokrotnie. Naciśnij jeszcze raz C-s, by znaleźć następne
-wystąpienie słowa kursor. Naciśnij teraz cztery razy <Delete>
-i zobacz, co się dzieje z kursorem. Naciśnij <Return>, by skończyć
-szukanie.
+ literze, napisz słowo kursor, zatrzymując się po każdym znaku
+ i obserwując, gdzie zatrzymuje się kursor. Gdy naciśniesz drugie
+ r, będzie można powiedzieć, że szukałeś słowa kursor
+ jednokrotnie. Naciśnij jeszcze raz C-s, by znaleźć następne
+ wystąpienie słowa kursor. Naciśnij teraz cztery razy <Delback>
+ i zobacz, co się dzieje z kursorem. Naciśnij <Return>, by skończyć
+ szukanie.
Widziałeś, co się działo? Podczas szukania przyrostowego Emacs próbuje
przejść do miejsca wystąpienia łańcucha, który wpisałeś do tej pory,
@@ -940,12 +924,12 @@ kontrolę nad ekranem, naciśnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku
Emacsa.
-Jeśli podczas szukania przyrostowego naciśniesz <Delete>, to zauważysz,
+Jeśli podczas szukania przyrostowego naciśniesz <Delback>, to zauważysz,
że w minibuforze znika ostatni znak wpisanego przez ciebie łańcucha, a
kursor wraca do poprzedniego miejsca. Przypuśćmy na przykład, że
nacisnąłeś k i znalazłeś pierwsze wystąpienie tej litery. Jeśli teraz
naciśniesz u, to kursor przesunie się tuż za najbliższe litery
-ku. Naciśnij teraz <Delete>. Spowoduje to skasowanie z wyszukiwanego
+ku. Naciśnij teraz <Delback>. Spowoduje to skasowanie z wyszukiwanego
łańcucha litery u, a kursor wróci do pierwszego wystąpienia litery k.
Jeśli podczas szukania naciśniesz jakiś klawisz w kombinacji z META lub
@@ -968,17 +952,17 @@ jednego okna na raz.
>> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l.
>> Naciśnij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna
-wyświetlają ten podręcznik. Kursor pozostaje w górnym oknie.
+ wyświetlają ten samouczek. Kursor pozostaje w górnym oknie.
>> Naciśnij C-M-v by przewinąć dolne okno. (Jeśli nie masz
-klawisza Meta lub Alt, to naciśnij ESC C-v.)
+ klawisza Meta lub Alt, to naciśnij ESC C-v.)
>> Naciśnij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesunąć kursor do
-dolnego okna. Użyj C-v i M-v w dolnym oknie, by przewinąć jego
-zawartość. Polecenia, które masz wykonać, odczytuj z górnego okna.
+ dolnego okna. Użyj C-v i M-v w dolnym oknie, by przewinąć jego
+ zawartość. Polecenia, które masz wykonać, odczytuj z górnego okna.
>> Naciśnij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wrócił do górnego okna.
-Kursor w górnym oknie nie zmienił położenia.
+ Kursor w górnym oknie nie zmienił położenia.
Każde okno pamięta położenie swojego kursora, lecz w danej chwili
tylko jedno z okien wyświetla kursor. Wszystkie polecenia edycyjne
@@ -1017,11 +1001,11 @@ Oto inny sposób używania dwóch okien do wyświetlania dwóch różnych
rzeczy:
>> Naciśnij C-x 4 C-f i nazwę jednego z Twoich plików. Zakończ
-wprowadzanie klawiszem <Return>. Podany plik pojawi się w dolnym
-oknie razem z kursorem, który tam przeskakuje.
+ wprowadzanie klawiszem <Return>. Podany plik pojawi się w dolnym
+ oknie razem z kursorem, który tam przeskakuje.
>> Naciśnij C-x o, by wrócić do górnego okna, oraz C-x 1 by usunąć
-dolne okno.
+ dolne okno.
* REKURSYWNE POZIOMY EDYCJI
@@ -1038,7 +1022,7 @@ ogólnego przeznaczenia polecenie ,,wychodzimy''. Możesz go użyć także,
by pozbyć się nadmiaru okien albo wyjść z minibufora.
>> Naciśnij M-x by wejść do minibufora, potem naciśnij ESC ESC ESC, by
-z niego wyjść.
+ z niego wyjść.
Aby wyjść z rekursywnego poziomu edycji, nie wystarczy użyć C-g. Dzieje
się tak dlatego, że klawisz C-g jest używany do anulowania poleceń i
@@ -1048,7 +1032,7 @@ argumentów WEWNĄTRZ pojedynczego rekursywnego poziomu edycji.
SZUKANIE POMOCY
---------------
-W tym podręczniku dostarczyliśmy tylko tyle informacji, ile jest
+W tym samouczku dostarczyliśmy tylko tyle informacji, ile jest
niezbędne, byś mógł zacząć używać Emacsa. Emacs jest istną kopalnią
najróżniejszych rzeczy, których nie sposób tutaj opisać. Będziesz
zapewne chciał dowiedzieć się o Emacsie więcej, ponieważ posiada on
@@ -1068,9 +1052,10 @@ c, po czym kombinację klawiszy, której znaczenie chcesz poznać; Emacs
wyświetli krótki opis polecenia odpowiadającego tej kombinacji.
>> Naciśnij C-h c C-p.
+
Powinno to przywołać komunikat, o treści podobnej do
-C-p runs the command previous-line
+ C-p runs the command previous-line
W ten sposób możesz uzyskać ,,nazwę funkcji'' przypisanej kombinacji
klawiszy. Przydaje się to podczas pisania kodu w Lispie, w którym
@@ -1082,7 +1067,6 @@ Jako dopełnienie polecenia C-h c Emacs dopuszcza też wieloznakowe
kombinacje klawiszy, na przykład C-x C-s albo (jeśli nie masz klawisza
META lub Alt) <ESC>v.
-
By uzyskać więcej informacji na temat polecenia, naciśnij C-h k
zamiast C-h c.
@@ -1096,24 +1080,26 @@ naciśniesz C-x 1.
Oto kilka innych użytecznych wariantów C-h:
-C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie.
+ C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie.
>> Napisz C-h f previous-line<Return>. Wypisze to na ekranie całą
-informacje, jaką Emacs ma na temat funkcji, która implementuje
-polecenie C-p.
+ informacje, jaką Emacs ma na temat funkcji, która implementuje
+ polecenie C-p.
Podobnie komenda C-h v pokazuje na ekranie dokumentację zmiennych,
których wartości możesz zmienić, aby dostosować Emacsa do swoich
preferencji. Wpisz nazwę zmiennej, gdy Emacs o nią poprosi.
-C-h a Apropos. Wpisz słowo, a Emacs wypisze listę
-wszystkich poleceń, których nazwa zawiera to słowo.
-Polecenia te można wywoływać za pomocą Meta-x.
-Dla niektórych poleceń Apropos wypisze jedno- lub
-dwuznakowe sekwencje, które wywołują te polecenia.
+ C-h a Apropos. Wpisz słowo, a Emacs wypisze listę
+ wszystkich poleceń, których nazwa zawiera to słowo.
+ Polecenia te można wywoływać za pomocą Meta-x.
+ Dla niektórych poleceń Apropos wypisze jedno- lub
+ dwuznakowe sekwencje, które wywołują te polecenia.
->> Napisz C-h a file<Return>. Zobaczysz listę wszystkich poleceń,
+>> Napisz C-h a file<Return>.
+
+Zobaczysz listę wszystkich poleceń,
dostępnych za pomocą M-x, które maja słowo "file" w swojej nazwie.
Zauważysz tam także polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w,
umieszczone obok nazw poleceń "find-file" i "write-file".
@@ -1121,17 +1107,83 @@ umieszczone obok nazw poleceń "find-file" i "write-file".
>> Napisz C-M-v, aby przewinąć okno pomocy. Zrób to kilka razy.
>> Napisz C-x 1, aby usunąć okno pomocy.
-C-h i Czytanie elektronicznych podręczników (w formacie Info). To
-polecenie przełączy Cię do specjalnego bufora o nazwie
-*info*, gdzie będziesz mógł przeczytać podręczniki
-dotyczące pakietów zainstalowanych w Twoim
-systemie. Napisz m emacs <Return>, aby zapoznać się z
-podręcznikiem Emacsa. Jeżeli nigdy wcześniej nie używałeś
-trybu Info, to napisz ?, a Emacs przedstawi Ci możliwości
-tego trybu. Po tym, jak zapoznasz się z niniejszym krótkim
-podręcznikiem, w dalszej pracy dostęp do dokumentacji
-będziesz uzyskiwał właśnie za pomocą Emacs Info.
+ C-h i Czytanie elektronicznych podręczników (w formacie Info). To
+ polecenie przełączy Cię do specjalnego bufora o nazwie
+ *info*, gdzie będziesz mógł przeczytać podręczniki
+ dotyczące pakietów zainstalowanych w Twoim
+ systemie. Napisz m emacs <Return>, aby zapoznać się z
+ podręcznikiem Emacsa. Jeżeli nigdy wcześniej nie używałeś
+ trybu Info, to napisz ?, a Emacs przedstawi Ci możliwości
+ tego trybu. Po tym, jak zapoznasz się z niniejszym krótkim
+ samouczkiem, w dalszej pracy dostęp do dokumentacji
+ będziesz uzyskiwał właśnie za pomocą Emacs Info.
+
+
+DODATKOWE FUNKCJE
+-----------------
+
+Więcej o Emacsie możesz się nauczyć czytając jego podręcznik, w formie
+książkowej lub on-line w postaci Info (użyj menu Help lub naciśnij F10
+h r). Dwie dodatkowe właściwości, które szczególnie mogą się przydać
+to dopełnianie wprowadzanych danych i dired ułatwiające zarządzanie
+plikami.
+
+Dopełnianie pozwala uniknąć niepotrzebnego wpisywania. Na przykład
+jeśli chcesz się przełączyć do bufora *Messages*, możesz nacisnąć C-x
+b *M<Tab> a Emacs dopełni dalszą część nazwy za Ciebie na tyle, na ile
+będzie w stanie ustalić na podstawie tego, co do tej pory wpisałeś. Dopełnianie
+jest opisane w Info w podręczniku Emacsa w części zatytułowanej
+"Dopłnianie" (ang. Completion).
+
+Dired umożliwia Ci zrobienie wykazu plików w danym katalogu (dodatkowo
+w podkatalogach), przemieszczanie się wewnątrz tej listy, odwiedzanie
+plików, zmienianie nazw, usuwanie i inne operacje na plikach. Dired
+jest opisane w Info w podręczniku Emacsa w części zatytułowanej
+"Dired".
+Podręcznik dodatkowo opisuje wiele innych właściwości Emacsa.
+
+
+* KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA (akapit dodany przez autorów wersji polskiej)
+-----------------------------------
+
+Jeśli pracujesz na terminalu graficznym, to do kierowania kursorem
+prawdopodobnie łatwiej Ci będzie używać klawiszy strzałek po prawej
+stronie klawiatury. Klawisze strzałek: w lewo, w prawo, w górę i w dół
+działają zgodnie z oczekiwaniem; odpowiadają one dokładnie C-b, C-f, C-p
+i C-n, ale są łatwiejsze do zapamiętania. Możesz także używać C-lewo i
+C-prawo, by przesuwać się o słowa, oraz C-góra i C-dół, by przesuwać się
+o bloki (np. akapity, jeśli edytujesz tekst). Jeśli masz klawisze
+oznaczone Home (lub Begin) oraz End, to przeniosą Cię one na początek i,
+odpowiednio, na koniec linii, a C-Home i C-End na początek i koniec
+pliku. Jeśli na Twojej klawiaturze są klawisze PgUp i PgDn, to możesz
+ich użyć do przesuwania się o jeden ekran, tak jak M-v i C-v.
+
+Wszystkie te polecenia akceptują argument liczbowy, tak jak to
+opisano powyżej. Wpisanie argumentu możesz sobie uprościć:
+naciśnij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczbę. Na
+przykład, aby przesunąć kursor o 12 słów w prawo, naciśnij C-1 C-2
+C-prawo. Zwróć uwagę, że jest to łatwe do wpisania, ponieważ nie
+musisz puszczać klawisza CONTROL podczas wpisywania cyfr.
+
+
+* UŻYWANIE MENU (akapit dodany przez autorów wersji polskiej)
+---------------
+
+Jeśli pracujesz na X-terminalu, to u góry okna Emacsa powinieneś zauważyć
+pasek z menu. Tego menu możesz używać, by wywoływać najczęściej
+potrzebne polecenia Emacsa, takie jak "find file". Na początku będziesz
+sądził, że jest to łatwiejsze niż używanie klawiatury, ponieważ nie
+musisz się na pamięć uczyć kombinacji klawiszy, które uruchamiają
+poszczególne polecenia. Gdy już jednak poznasz Emacsa, to zaczniesz
+sobie te kombinacje przyswajać --- dla wygody przy pozycjach menu
+pokazywane są odpowiadające im kombinacje klawiszy.
+
+Zwróć uwagę, że niektóre pozycje występujące w menu nie mają
+odpowiedników klawiszowych. Na przykład pozycja "Buffers" powoduje
+wyświetlenie listy wszystkich dostępnych buforów. Do każdego z nich
+możesz się przełączyć, wybierając jego nazwę, wyświetloną pod pozycją
+Buffers.
PODSUMOWANIE
@@ -1143,7 +1195,7 @@ użyć C-z. (To nie działa pod X-Windows, ponieważ tam nie ma prawdziwego
konceptu przejścia na chwilę do powłoki. Zamiast tego C-z ,,ikonizuje''
okno Emacsa.)
-Ten podręcznik był pisany tak, by wszyscy nowi użytkownicy mogli go
+Ten samouczek był pisany tak, by wszyscy nowi użytkownicy mogli go
zrozumieć. Jeśli coś pozostawił niejasnym, nie siedź cicho i nie
obwiniaj siebie, tylko daj nam znać!
@@ -1151,7 +1203,7 @@ obwiniaj siebie, tylko daj nam znać!
KOPIOWANIE
----------
-Niniejszy podręcznik jest potomkiem w długiej linii podręczników
+Niniejszy samouczek jest potomkiem w długiej linii samouczków
Emacsa, która rozpoczyna się od tego, który został napisany przez
Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Został on zmodyfikowany we
wrześniu 1994 przez Bena Winga, który zaktualizował go w celu uwzględnienia
@@ -1161,9 +1213,9 @@ Autorem pierwszego tłumaczenia na język polski był Remek Trzaska
<remek@npac.syr.edu>, a pomagał mu Ryszard Kubiak
<rysiek@ipipan.gda.pl>. Tamto tłumaczenie zostało uaktualnione dla
wersji GNU Emacs 21 przez Beatę Wierzchołowską <beataw@orient.uw.edu.pl>
- z pomocą Ryszarda Kubiaka i Janusza S. Bienia <jsbien@mail.uw.edu.pl>.
+z pomocą Ryszarda Kubiaka i Janusza S. Bienia <jsbien@mail.uw.edu.pl>.
-Ta wersja podręcznika, podobnie jak GNU Emacs, jest chroniona prawem
+Ta wersja samouczka, podobnie jak GNU Emacs, jest chroniona prawem
autorskim, ale wolno ją kopiować pod następującymi warunkami:
Copyright (c) 1985, 1994, 2001 Free Software Foundation
@@ -1190,8 +1242,9 @@ używając, tworząc i dzieląc się oprogramowaniem swobodnym.
;;; Local Variables:
;;; mode: fundamental
-;;; coding: latin-2-unix
+;;; coding: latin-2
;;; End:
+