Programlar apxs - Apache Eklenti Aracı

apxs, Apache Hiper Metin Aktarım Protokolü (HTTP) sunucusu için ek modül derleme ve kurulum aracıdır. Bu araç sayesinde, bir veya daha fazla kaynak veya nesne dosyasından bir devingen paylaşımlı nesne (DSO - "Dynamic Shared Object" kısaltması) derlemek ve bu nesneyi (modülü) Apache sunucusuna çalışma anında mod_so modülünün LoadModule yönergesi üzerinden yüklemek mümkün olmaktadır.

Bu eklenti mekanizmasını platformunuzda kullanmak için DSO desteğinin olması ve httpd programının mod_so modülünü içerecek şekilde derlenmiş olması gerekir. Eğer bunlar mevcut değilse apxs aracı durumu size bildirecektir. Bunu aşağıdaki komutla kendiniz de sınayabilirsiniz:

$ httpd -l

mod_so modülü gösterilen listede yer almalıdır. Bu gereksinimler sağlandığı takdirde apxs aracı sayesinde DSO mekanizması üzerinden kendi modüllerinizi kurmak suretiyle Apache sunucunuzun işlevselliğini kolayca arttırabilirsiniz. Örnek bir uygulama:

$ apxs -i -a -c mod_foo.c
gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c
ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o
cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]
$ apachectl restart
/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start
[Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module
/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started
$ _

dosya olarak bir C kaynak dosyası (.c), bir nesne dosyası (.o) ve hatta bir kütüphane arşivi archive (.a) belirtebilirsiniz. apxs aracı bu dosya uzantılarını tanıdığından C dosyalarını derleme işleminden, arşiv ve nesne dosyalarını ise doğrudan ilintileme işleminden geçirir. Fakat böyle önceden derlenmiş nesne dosyalarını kullanırken, devingen paylaşımlı nesne olarak kullanılmalarını sağlamak üzere konumdan bağımsız kod (PIC) üretecek şekilde derlenmiş olduklarından emin olmalısınız. Örneğin GCC'yi bunun için daima -fpic seçeneği ile kullanmalısınız. Diğer C derleyiciler için, apxs'in nesne dosyalarını derlerken kullanacağı seçenekleri öğrenmek için o derleyicilerin kılavuz sayfalarına bakınız.

Apache'deki DSO desteği ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için mod_so belgesini okumakla yetinmeyip src/modules/standard/mod_so.c kaynak dosyasını da okuyunuz.

 apachectl httpd
Kullanım

apxs -g [ -S isim=değer ] -n modüladı

apxs -q [ -S isim=değer ] sorgu ...

apxs -c [ -S isim=değer ] [ -o dso-dosyası ] [ -I include-dizini ] [ -D isim=değer ] [ -L lib-dizini ] [ -l kütüphane-adı ] [ -Wc,derleyici-seçenekleri ] [ -Wl,ilintileyici-seçenekleri ] dosya ...

apxs -i [ -S isim=değer ] [ -n modüladı ] [ -a ] [ -A ] dso-dosyası ...

apxs -e [ -S isim=değer ] [ -n modüladı ] [ -a ] [ -A ] dso-dosyası ...

Seçenekler
Ortak Seçenekler
-n modüladı
-i (kurulum) ve -g (şablon üretimi) seçenekleri için modül ismi belirtmek amacıyla kullanılır. Bir modül ismi belirtmek için bu seçeneği kullanın. -g seçeneği için bu gereklidir. -i seçeneği için ise araç, modül ismini kaynağın ismine bakarak veya (son çare olarak) dosya isminden tahmin etmeye çalışarak saptamaya çalışır.
Sorgu Seçenekleri
-q sorgu
apxs'in belli ayarlar hakkında bilgisine başvurmak için bir sorgu gerçekleştirir. sorgu olarak şu dizgelerden biri veya birkaçı belirtilebilir: CC, CFLAGS, CFLAGS_SHLIB, INCLUDEDIR, LD_SHLIB, LDFLAGS_SHLIB, LIBEXECDIR, LIBS_SHLIB, SBINDIR, SYSCONFDIR, TARGET.

Bu seçeneği ayarları öğrenmek için kullanın. Örneğin, Apache'nin C başlık dosyalarının yerini kendi Makefile dosyalarınızın içinde şöyle belirtebilirsiniz:

INC=-I`apxs -q INCLUDEDIR`
Yapılandırma Seçenekleri
-S isim=değer
Bu seçenek yukarıda açıklanan apxs ayarlarını değiştirir.
Şablon Üretme Seçenekleri
-g
modüladı (-n seçeneğihe bakınız) adında bir alt dizin oluşturur ve içine iki dosya yerleştirir: Kendi modülünüzü oluşturabilmeniz için veya apxs mekanizmaları ile hemen oynamaya başlayabilmeniz için mod_modüladı.c adında bir modül kaynak dosyası örneği ve bu modülü derleyip kurmayı kolaylaştırmak için bir Makefile dosyası.
DSO Derleme Seçenekleri
-c
Bu seçenek derleme yapılacağını belirtir. Önce belirtilen C kaynak dosyalarını (.c), nesne dosyalarını (.o) elde etmek için derler. Sonra bunları kalan nesne dosyaları (.o ve .a) ile ilintileyerek dso-dosyası adında bir devingen paylaşımlı nesne oluşturur. Eğer -o seçeneği ile modül ismi belirtilmemişse dosyalar arasındaki ilk dosyanın ismine bakarak dosya ismi tahmin edilmeye çalışılır ve mod_isim.so dosya adı bu isimden elde edilir.
-o dso-dosyası
Oluşturulacak devingen paylaşımlı nesnenin ismini belirtmek için kullanılır. Modül ismi bu seçenekle belirtilmez ve dosya listesinden bir isim tahmini de yapılamazsa son çare olarak mod_unknown.so ismi kullanılır.
-D isim=değer
Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği derleme işlemine kendi tanımlarınızı belirtmek için kullanın.
-I include-dizini
Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği derleme işleminde kullanılmak üzere kendi başlık dosyalarınızı içeren dizinleri arama yollarına eklemek için kullanın.
-L lib-dizini
Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphane dizinlerinizi arama yollarına eklemek için kullanın.
-l kütüphane-adı
Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphanelerinizi arama yollarına eklemek için kullanın.
-Wc,derleyici-seçenekleri
Bu seçenek derleme komutuna doğrudan seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel derleyiciniz için gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.
-Wl,ilintileyici-seçenekleri
Bu seçenek nesne ilintileme komutuna doğrudan seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel ilintileyiciniz için gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.
DSO Kurulum ve Yapılandırma Seçenekleri
-i
Kurulum işlemini belirtir ve devingen olarak paylaşımlı nesneleri sunucunun modules dizinine kurar.
-a
İlgili LoadModule satırını Apache'nin httpd.conf yapılandırma dosyasına özdevinimli olarak ekleyerek veya böyle bir satır varsa bunu etkin kılarak modülü etkinleştirir.
-A
LoadModule yönergesini daha sonra etkinleştirmek üzere satırın başına bir diyez imi (#) yerleştirmesi dışında -a seçeneği ile aynıdır.
-e
Modülü kurmaya çalışmaksızın Apache'nin httpd.conf yapılandırma dosyasını -i işlemine benzer şekilde -a ve -A seçenekleri ile düzenleme işlemini belirtir.
Örnekler

Apache'nin sunucu işlevselliğini genişletmek amacıyla kullanacağınız mod_foo.c adında bir Apache modülünüz olduğunu varsayalım. Öncelikle, C kaynak dosyasını, Apache sunucusuna çalışma anında yüklenmeye uygun bir paylaşımlı nesne olarak derlemeniz gerekir. Bunu sağlamak için şu komutları vermelisiniz:

$ apxs -c mod_foo.c
gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c
ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o
$ _

Bundan sonra, Apache yapılandırmanızın bu paylaşımlı nesneyi yüklemek için bir LoadModule yönergesi içermesini sağlamalısınız. apxs bu adımı basitleştirmek amacıyla, paylaşımlı nesneyi sunucunun modules dizinine özdevinimli olarak kurmak ve httpd.conf dosyasını buna uygun olarak güncellemek için bir yol sağlar. Bu sonuç şöyle elde edilebilir:

$ apxs -i -a mod_foo.c
cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'da etkinleştiriliyor]
$ _

Yapılandıma dosyasına (eğer yoksa) şu satır eklenir:

LoadModule foo_module modules/mod_foo.so

Bunu öntanımlı olarak iptal etmek isterseniz -A seçeneğini kullanmanız gerekir:

$ apxs -i -A mod_foo.c

apxs mekanizmalarını hızlıca denemek için örnek bir Apache modül şablonunu ve bir Makefile dosyasını şöyle oluşturabilirsiniz:

$ apxs -g -n foo
Creating [DIR] foo
Creating [FILE] foo/Makefile
Creating [FILE] foo/mod_foo.c
$ _

Ardından bu örnek modülü bir paylaşımlı nesne olarak derleyip Apache sunucusuna yükleyebilirsiniz:

$ cd foo
$ make all reload
apxs -c mod_foo.c
gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c
ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o
apxs -i -a -n "foo" mod_foo.so
cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so
[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]
apachectl restart
/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start
[Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module
/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started
$ _

apxs C kaynak dosyalarını va nesne dosyalarını özdevinimli olarak tanıdığından, apxs'yi PHP3 gibi karmaşık modülleri Apache kaynak ağacının dışında derlemek için de kullanabilirsiniz:

$ cd php3
$ ./configure --with-shared-apache=../apache-1.3
$ apxs -c -o libphp3.so mod_php3.c libmodphp3-so.a
gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/tmp/apache/include -c mod_php3.c
ld -Bshareable -o libphp3.so mod_php3.o libmodphp3-so.a
$ _

Sadece C kaynak dosyaları derlenir ve diğer nesne dosyaları ile ilintilenir.